Gelen son dakika haberine nazaran, koronavirüs yasaklarının görüşüldüğü kabine toplantısının akabinde kademeli olağanlaşma devrine geçileceği bildirildi. Vilayetlerin hadise ve aşı oranlarına nazaran düşük, orta, yüksek, çok yüksek riskli olarak dört kümeye ayrılacağının belirtilmesinin akabinde yasakların hangi vilayetlerde kaldırılacağı merak konusu oldu. Prof. Dr. Vefik Arıca, 1 Mart’tan itibaren olağanlaşmanın hangi vilayetlerde kalkacağı ve hangi vilayetlerin riskli olduğuna dair son dakika açıklamalarda bulundu…
Sabah gazetesinden Kısmet Zeynep Aktaş’ın haberine nazaran, “Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın açıklamalarına nazaran, vilayetler risk durumuna nazaran hafifçe yükseğe yanlışsız olmak üzere dört kümeye ayrılacak” diyen Sıhhat Bilimleri Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Vefik Arıca, son dakika açıklamalarına şöyle devam etti:
“1 Mart’tan itibaren 100 bin nüfusa 10’un altında müspet olay olan yerlerin kısıtlamaları muhtemelen kalkacak. Yüksek olan yani 100 bin nüfusta 100 şahıstan fazla olay sayısına sahip olan vilayetler ise en yüksek risk kümesine sahip birinci küme olarak belirlenecek. Bu bakımdan küme grup olağanlaşma gerçekleştirilecek.” dedi.
YASAKLARIN KALKTIĞI VİLAYETLERDE HADİSE SAYISI ARTARSA…
Prof. Dr. Vefik Arıca, “Kısıtlamaların vilayet bazında kıymetlendirme sonucu kalkacak olması ödül sistemi üzere oldu. Şahıslar maske, hijyen, toplumsal aralık ve dördüncü kural dediğimiz aşı uygulamasına uyarsa bu durum vilayet bazında tabloya yansıyacağı için cafe, restoran ve kıraathaneler bu vilayetlerde açılacak. Lakin bu kurallara ferdî olarak uymazsak ve bir sonraki haftanın bilgileri yüksek gelirse vilayet pandemi heyeti valilik önderliğinde toplanacak tekrar kapatma kararı alınacak. Bu nedenle bu sistemi ödül sistemi üzere düşünebiliriz.” dedi.
Vilayet bazında değerlendirmelerin hafta hafta yapılacağını belirten Prof. Dr. Vefik Arıca, kelamlarını şöyle sürdürdü; “Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’nın açıklamaları doğrultusunda her hafta Türkiye geneli hadise sayılarını gösteren bir harita yayınlanacak. Örneğin 1 milyon nüfusa sahip bir kent için, “100 bin bireyde kaç hadise görülmüş?” bunun ortalaması alınarak kıymetlendirme yapılacak. Bu durum vilayet pandemi heyetlerinin elini kuvvetlendirecek. Bu sayıya nazaran; cafe, restoran, kıraathane üzere işletmelerin durumu yahut Ulusal Eğitim’e bağlı okulların açılması kararı verilecek. Eldeki bilgilerle açma kapama olacak.”
EN RİSKLİ VİLAYET…
Kademeli olağanlaşma kararında baz alınacak iki kıymetli öge aşı ve hadise sayısı olacak. Vilayetlere nazaran aşı uygulamalarının durumunu kıymetlendiren Prof. Dr. Vefik Arıca, “Aşılama nüfus sayısına nazaran değer kazanıyor. Örneğin İstanbul’da yapılan aşı sayısıyla nüfusu az olan bir vilayette yapılan aşı sayısını karşılaştırmak yerine yüzdelik orana bakmak gerekiyor. Şu an 65 yaş ve üzeri vatandaşlar aşılanıyor.
En çok Ankara, Eskişehir, İzmir, İstanbul, Bursa üzere büyükşehirlerde 65 yaş üzeri için uygulanan aşılama sayı ve yüzde olarak daha fazla. Son yapılan açıklamalara nazaran, Karadeniz Bölgesi bilhassa de Trabzon riskli görünüyordu lakin kilometrekare bazında değerlendirdiğimizde İstanbul’da dar bir metrekarede çok yüksek sayıda insan yaşıyor. Bu nedenle birincinin Trabzon değil İstanbul olduğu açıklandı. Kilometrekare başına düşen Covid-19 olumlu sayısında başkan olan en riskli vilayet şu an İstanbul” diye konuştu.
Öte yandan Sıhhat Bakanı Fahrettin Koca, kentlerin dört başka kategoride değerlendirileceği kademeli olağanlaşma ile ilgili, “O dört kategori ile, kentlerin ne durumda olduğunu, neyin açılıp neyin kapanacağını bileceğiz. Vilayet il açma/kapama uygulaması iki haftada bir pahalandırılacak. 1 Mart’tan sonra, herkes kendi vilayetinde kafe restoran açılmalı mı açılmamalı mı söyleyecek” dedi.
Bakan Koca, Kabine toplantısı öncesinde, Milliyet’in de içinde bulunduğu bir küme gazetecinin sorularını yanıtladı. Koca, olay ve aşılama oranlarına nazaran, sokağa çıkma kısıtlamalarının kaldırılması, restoran ve kafelerin açılması, yüz yüze eğitimin başlaması için mart ayı ile birlikte başlayacak kademeli olağanlaşmanın detaylarını paylaştı.
Kentleri dört başka kategoride (düşük, orta, yüksek ve çok riskli) değerlendireceklerini belirten Koca, “O dört kategori ile, kentlerin ne durumda olduğunu, neyin açılıp neyin kapanacağını bileceğiz. Vilayetler bazında önlemleri daha çok somutlaştırıp, açılım ya da kapamayı ona nazaran yapmayı düşünüyoruz.
Vilayet il açma/kapama uygulaması iki haftada bir pahalandırılacak. 1 Mart’tan sonra, herkes kendi vilayetinde kafe-restoran açılmalı mı açılmamalı mı söyleyecek, bize muhtaçlık kalmayacak. Vilayetlere nazaran harita olarak olay ortalamasını da haftalık açıklamaya devam edeceğiz” dedi.
37 VİLAYETTE MUTASYON
En son 196 olarak açıklanan Türkiye’deki mutasyonlu virüsle ilgili Koca, “Hem vilayet sayısı hem de oran olarak giderek artıyor. Şu an 37 vilayette mutasyon var. Yayılımı fazla. Lakin hastalık tesiri artmış ya da azalmış değil” diye konuştu.
“Karadeniz kentlerindeki olay sayılarında artış görülüyor. Sebebi ne” sorusu üzerine Koca, “Mutasyonla ilgi değil. Büsbütün o bölgedeki hareketlilik yahut o bölgedeki vilayet bazında kontrol dahil olmak üzere birçok faktör tesirli olabilir” cevabını verdi.
Bakan Koca, şunları kaydetti: “Genel olarak söyleyeyim. Bilim Heyetimiz, biz, salgının boyutunu, hangi önlemlerin alınması gerektiğini, nasıl bulaşın olduğunu, her gün anlatmaya devam ediyoruz.
Salgının seyri, bulaşıcılığı bir ortaya gelmekle, kapalı ortamda bulunmakla, beşerden beşere geçildiği için, maske dahil bir ekip önlemleri devre dışı bıraktığımızda, bu salgının arttığını hepimiz biliyoruz. Hasebiyle bütün 83 milyon buna hassasiyetle odaklanmalı. Herkes için söylüyorum.”
OLAY SAYISI EN ÇOK ARTAN VİLAYETLER
Sıhhat Bakanı Fahrettin Koca, Kovid-19 salgınında geçen haftaya nazaran, her 100 bin şahısta hadise sayısı en çok artan vilayetlerin Bilecik, Erzincan, Kilis, Uşak ve Çanakkale olduğunu bildirdi. Koca, Twitter hesabından, bir haftada 100 bin nüfusta görülen olay sayılarında en çok artış ve azalış olan 5 ile ait tabloyu paylaştı.
Koca, paylaşımında “Geçen haftaya nazaran, 1 haftada 100 bin nüfusta görülen hadise sayısı en çok artan 5 ilimiz, Bilecik, Erzincan, Kilis, Uşak ve Çanakkale. En çok azalan vilayetlerimiz ise Bitlis, Mardin, Kastamonu, Yalova ve Bingöl. Önlem ve kısıtlamalara ahenk, aşıyla birlikte en büyük gücümüz” Tabirini kullandı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, evvelki günkü kabine toplantısının akabinde, 1 Mart’tan itibaren denetimli olağanlaşma sürecinin başlayacağını, vilayetlerin Sıhhat Bakanlığı’nın belirlediği kriterlere nazaran dört kümeye ayrılacağını açıklamıştı.
ALGORİTMA HAZIR
Öte yandan Milliyet’in edindiği bilgiye nazaran, vilayetlerin risk kümesini netleştirecek kriterlerin yer aldığı algoritma taslağı hazırlandı. Kısa mühlet içerisinde yayımlanması beklenen algoritmanın içerisinde, vilayetlerdeki hadise sayıları, aşılama oranları, ağır bakım kapasitesinin doluk oranı, servis yatışları ve doluluk oranları üzere temel kriterler yer alacak.
Bu temel kriterlerin yanı sıra diğer alt ölçütler de, risk kümelerinin tespitinde tesirli olacak. Örneğin, risk durumunun belirlenmesinde kriter olarak yer alması beklenen yüz bin nufusta yeni çıkan hadise sayısının yanı sıra, o vilayetteki PCR müspetlik oranının artış istikametinde mi yoksa düşme istikametinde seyrettiğine de bakılması bekleniyor.
PUANLAMA SİSTEMİ
Tüm bu bilgiler ve kriterler ışığında bir puanlama yapılacak. Puanlama sistemine nazaran de kısıtlama ve olağanlaşmaya ait kararlar netleştirilecek. Bakanlığın ayrıyeten, düşük riskli vilayette olağanlaşma ile ilgili hangi adımlar atılabileceği, yüksek riskli vilayette ek ne cins kısıtlamalara gidileceğine ait bilgileri de açıklayacağı söz ediliyor.
1 Mart prestijiyle başlayacak yeni periyotta, muhtemel bir suistimalin önüne geçilmesi açısından vilayetlerin hadise sayılarının açıklanması vilayetlere bırakılmayacak. Sıhhat Bakanlığı bilgileri merkezden açıklamaya devam edecek.
Yeniden yayınlanacak algoritmaya nazaran hangi ilin hangi risk kategorisinde yer aldığını da bakanlık belirleyecek. Denetimli olağanlaşma devrinde kısıtlamaların vilayetlerdeki tabloya nazaran gevşetilip sıkılaştırılacak olmasının, tedbirlere uyma konusunda vatandaşları teşvik edeceği düşünülüyor.
SIFIR HADİSELİ İLÇEDE GÜNDEM AŞI
Türkiye, koronavirüs ile çabada denetimli olağanlaşma periyoduna geçmeye hazırlanırken, Sivas’ın Divriği ilçesi olay sayısının sıfırlanması ile gündeme geldi. Yaklaşık 10 gündür yeni hadise görülmeyen ilçede, kısıtlamalara ciddiyetle uyulması başarıyı getirdi.
Divriği Toplum Sıhhati Merkezi Lideri Dr. Ali Aydoğan, bu tablonun korunması için aşılamanın ehemmiyetine ve dışarıdan ilçeye gelecek vatandaşların 10 günlük karantina tedbirine uymalarının kıymetine dikkati çekti.
Aydoğan, nüfusu 16 bin 195 olan ilçede, birinci olayın ağustosta tespit edildiğini söyledi. Aralık ayından itibaren hadise sayısında düşüş yaşandığını kaydeden Aydoğan, ilçe sıhhat çalışanlarının yüzde 90’ının aşılama çalışmalarında misyon aldığını ve günde aşılanan kişi sayısının 200’ü bulduğunu bildirdi.
Aydoğan, aşılama konusundaki tek belirsizliğin ikametgahı ilçede olmasına rağmen dışarıda yaşadığı için aşısını farklı bir yerde yaptıranlardan kaynaklandığını söz etti.
Divriği’de tedbirlerin virüse karşı nasıl olumlu sonuç verdiğinin görüldüğünün altını çizen Aydoğan, ağustostakine misal bir durum ve endişe yaşamamak için dışarıdan ilçeye dönecek insanları 10 günlük karantina tedbirine uymaları konusunda uyardı.
Aydoğan, şunları söyledi: “İlçedeki hareketlilik tartıyla mart-kasım ayları ortasında, memleketine dönen 65 yaş üstü kesitle oluyor. Birinci olay, Kurban Bayramı’ndan sonra, İstanbul’da virüs korkusu yaşayanların memleketlerine dönmesiyle yaşanmıştı.
İlçeler ortası etkileşim büyükşehirlerdeki üzere yüksek değil, bundan sonra kıymetli olan kent dışından gelenlerin 10 günlük karantina uygulamasına uyması ve sıhhat çalışanlarıyla bağlantısı sürdürmesi.”
İlçede hadiselerin sıfırlandığı geçen salı günü Kaymakam Mehmet Bek tarafından açıklanmıştı. Berk, “İlçemizde olay sayısının sıfırlandığını büyük bir sevinçle söylemek istiyorum” demişti.
Milliyet
