Güvenlik siyasetleri uzmanı Mete Fayda’nın açıklaması şu biçimde; Olağanda biliyorsunuz, bu Adana’daki İncirlik Üssü’nde bir yanlış bilgi vardı. Buranın kurulması ile ilgili karar biz NATO’ya girdikten sonra söylendi diye bir tabir vardır aslında 2. Dünya Savaşı’nda da bir konferansta alınıyor. Stalin Churchill ve ABD liderlerinin buluştuğu ortamda bir sonra yapılacak müdahaleyle ilgili Adana’da bir üs kurulması kararı o tarihte alınıyor. Türkiye’ye ABD’li istihkam taburu geliyor ve ABD’li taburunun marifetiyle bu üs açılıyor. Aslında tarihi kuruluşuna baktığınızda 2. Dünya Savaşı’na denk gelen bir üs. O vakitte değeri neyse şu anda ehemmiyeti tıpkı. Hiç değişmedi. Kıymetini hiçbir halde yitirmiş değil.
Ben İncirlik Üssü’nün kuruluşundaki ana muahede neydi, onun bir ismini koyarak söyleyelim. O muahedenin adı Savunma ve Ekonomik işbirliği. Kiminle, ABD ile. Bu mutabakatın içeriğini okuyacak olursak. Başlangıç olarak herkes şunu söyler; Türkiye’nin savunma endüstrisinin güçlendirilmesi, savunma işbirliğinin artırılması ve Türkiye’nin ekonomik olarak büyümesine katkı sunulması için bir muahede imzalanıyor. Mutabakatın içeriği bu. Yaşanacak meselelerde ABD çözmek için çaba göstereceğini söylüyor.
İşin ucu burada kopuyor. 1975’te o zamanki Ulusal Cephe Hükümeti, Süleyman Demirel, Erbakan ve Türkeş’in birlikte kuruduğu hükümette alınan karar o kadar gerçek ki… Biz vakit zaman şunu tartışırız, “İncirlik Üssü kapatılsın mı, kapatılmamalı mı?” Tartışması aslında soykırım ile tartışılması gereken bir bahis değildir. Türkiye’ye askeri ambargo uygulamaya başladıkları gün kapatılması lazım. O vakit Türkiye şu yanıtı veriyor ABD’lilere; Siz savunma muahedesini tek taraflı feshettiniz.
Yaptığınız atılım, size yapılan atılım ile birebir oranda olursa mantıklı olur. Siz soykırım ile ilgili kararı İncirlik Üssü’nün kapatılması değil. Caatsa’nın yaptırımı İncirlik Üssü’nün kapatılmasıdır. Zira bu tek taraflı bir fesih kararıdır. Ben seninle muahede imzalıyorum sen bırak ambargo yapmayı beni destekleyeceğini söylüyorsun onları geçip bana ket vuruyorsun. Bu zati bir fesih kararı.
Bence 1975’te o periyodun hükümetinin verdiği karar şu anda uygulanabilecek bir karardır. Hükümet o devirde şunu diyor; Alın kararınızı gidin düzeltip gelin. 1975’ten sonra 76 yılında, bir muahede imzalıyoruz biz ABD ile. Üssülerin tekrar kurulması için. Ambargoyu kaldırın o denli gelin diye kaide koştuk , kaldırmazsanız bu yükümlülüğe giremez diyorlar. O sırada ABD, Türkiye’deki üsleri alıyorlar İran’a götürüp İran üzerinden bölgeye dinleme yapıyorlar. 1978’de İran’da ihtilal olunca yapacak seçenekleri kalmıyor.
1976’da bunlar yaşanırken Süleyman Demirel periyodunda süreksiz bir kararla 4 tane yere biz açma kararı veriyoruz. Bunlardan 4’ü de ana dinleme üssü. 1 yıllığına süreksiz olarak açıyoruz. Tekrar o devirde bir muahede metni var. 1980’de imzalanan mutabakat metnine çok benzeri bir muahede.
Buradaki konu şu; Muahedenin gereğine yapılıp yapılmasına reaksiyonunuzu vermek zorundasınız. Soykırımın karşılığı diğer halde verilmeli. ABD ile bizim savunma iş birliği mutabakatı tek taraflı feshedilmiştir. İncirlik üzere üslerin kapatılması bence hukuken bir gerekliliktir. 76’daki görüş çok yanlışsız bir görüş. Bugün olsa ben de bugün altına imzamı atarım. Bir muahede içerisinde ikimiz karar veriyoruz, ve siz oyun bozuyorsunuz. O hareket o gün yapıldığı için 1 sene geçmeden gelen tekrar Amerikalılardı. ABD dünyaya hakim olsaydı Irak’tan çekilmezdi. Bu alanı, Asya’daki bütün misyonlarının üssü Türkiye’dir.
İncirlik üzerindeki ABD faaliyetleri NATO kapsamı misyonlarıyla kısıtlanıyor. ABD çıkarları için değil NATO ile bir arada yürütebileceğiniz vazifeler kapsamında kullanabilirsiniz diye bir atıfta bulunuluyor.
Adana Üssü çok tartışmaya açılan bağlantılar gerginleştiğinde birinci akla gelen. İncirlik üssü ABD için çok şey söz eder.
1975’teki Dünya’yı düşünün. Karşınızda bir doğu bloğu var tıpkı vakitte ekonomik kriz var. Türkiye’de terör azmış durumda. 1975’te alınan karar 76’da ABD’liler ile uzlaşma noktasına sizi getirebiliyor. Benim inancım şu; Ülkeler hayırları ile kıymet kazanırlar. Yanlışsız yerde hakikat halde hayır dediğiniz yerde yükselirsiniz.
O devrin pozisyonuyla şu andaki periyodun durumu çok benziyor. 79’u düşünün İran’da ihtilal oluyor. O vakit ABD’nin bir numaralı düşmanı İran. Gerisinden Rusya bölgede faaliyetlerini artırdı. Kaçınılmaz olarak en değerli ülke Türkiye. Şimdiki tablo ile bir benzeşi var.
Türkiye kullanacaksa kartını, en gerçek yerde en mantıklı formda kullanmak zorunda. Türkiye’de uzlaşamayanların bile uzlaştığı bir bahis var ABD’nin potansiyel bir tehdit olduğu.
Milliyet
