Kademeli olağanlaşma adımlarıyla ilgili yol haritası kabine toplantısında kararlaştırılacak. Vilayetler, Bilim Kurulu’nca belirlenen hadise sayıları, aşı oranları üzere kriterlere nazaran 4 farklı kümeye ayrılarak olağanlaşma takvimine alınacak.
Toplantıda Sıhhat Bakanı Fahrettin Koca, düşük, orta, yüksek ve çok yüksek riskli olarak sınıflandırılan vilayetlerde hangi adımların atılması gerektiği konusunda ayrıntılı bir sunum gerçekleştirecek. Koca’nın sunumunda aşılama çalışmalarında gelinen kademe, mutasyonlu virüsün görüldüğü vilayetler ve yayılmasının engellenmesi için alınan önlemler de yer alacak.
EN YAKIN BÜYÜKŞEHİR
Kırmızı ve turuncu listelerde yer alan, yani çok yüksek riskli ve yüksek riskli vilayetlerde kısıtlamalara devam edilirken, sarı ve mavi listelerde yer alan, yani orta ve düşük riskli vilayetlerde kısıtlamaların gevşetilmesi gündeme gelecek. Büyükşehirler ortasında salgın önlemlerinin gevşetilmesine en yakın ilin Ankara olduğu söz ediliyor.
Kabinenin gündemindeki bir öteki kıymetli bahis ise, daha evvel 1 Mart’ta başlayacağı duyurulan, lakin 2 Mart’a ertelenen yüz yüze eğitim olacak. Ulusal Eğitim Bakanlığı, 1 Mart’ta eğitim öğretime geçişi planlanan tüm okullarda yüz yüze eğitim ve imtihanlara vilayetlerin salgın şartlarına nazaran 2 Mart’ta başlanacağını açıklamıştı.
Yüz yüze eğitimin hangi vilayetlerde ne vakte başlayacağına vilayetlerin risk durumuna nazaran karar verilecek. Bu çerçevede liselerde yüz yüze yapılması planlanan imtihanlar konusunda da son kelamı kabine söyleyecek. Toplantının akabinde kabinenin aldığı kararları Cumhurbaşkanı Erdoğan duyuracak.
RENK KODLARI
Düşük Koronavirüs Riski (mavi): 100 binde 10’un altında hadise görülen vilayetler
Orta Koronavirüs Riski (sarı): 100 binde 11-35 ortası olay görülen vilayetler
Yüksek Koronavirüs Riski (turuncu): 100 binde 36-100 ortası hadise görülen vilayetler
Çok Yüksek Koranavirüs Riski (kırmızı): 100 binde 100’ün üstünde olay görülen vilayetler.
OLAĞANLAŞACAK 5 VİLAYET
Bakanlığın açıkladığı bilgilere nazaran, 100 bin nüfusa düşen haftalık hadise sayısı 35’in altında kalan orta ve düşük risk kümesindeki 30 vilayet ve bu vilayetlerde yaşayan yaklaşık 24 milyon nüfus, olağanlaşmaya en yakın pozisyonda. Bilhassa birinci etapta 5 vilayet ‘Yerinde Karar’ periyodunun başlayacağı birinci vilayetler olacak.
DÜŞÜK RİSKLİ 5 VİLAYET (100 binde 10’un altında olanlar mavi renk)
Batman 8.71- Nüfus: 620 bin 278
Hakkari 3.21- Nüfus: 280 bin 514
Iğdır 10.43 – Nüfus: 201 bin 314
Şırnak 3.91- Nüfus: 537 bin 762
Muş 8.51 -Nüfus: 411 bin 117
Toplam: 5 vilayet (2 milyon 50 bin 985 nüfus)
ÖTEKİ VİLAYETLER İÇİN HANGİ KRİTERLERE BAKILACAK?
Vilayetlerin risk kategorisinin belirlenmesinde, 100 bin nüfusa düşen haftalık olay sayısının yanısıra, aşılama, ağır bakım ve yatak doluluk oranı üzere kriterler de tesirli olacak.
Hadise sayısı kriteri açısından, haftalık hadise sayısı 100 binde 10’un altındaki vilayetler “düşük”, 11-35 ortası “orta”, 36-100 ortası “yüksek”, 100’ün üstündeki vilayetler ise “çok yüksek” riskli’ sayılacak. Bakanlığın, 15-21 Şubat tarihileri ortasını kapsayan her 100 bin bireydeki Kovid-19 olay sayısı bilgilerine nazaran, Türkiye’de olay sayısına nazaran 5 vilayet düşük riskli, 25 vilayet orta riskli, 39 vilayet yüksek riskli, 12 vilayet ise çok yüksek riskli kategorisine giriyor.
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) 2020 yılı Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Sonuçları’na nazaran Türkiye’nin nüfusu 83 milyon 614 bin 362. Bu nüfusun 2 milyon 50 bin 985’i düşük risk kategorisine girmesi beklenen vilayetlerde yaşıyor.
Orta risk kümesinin içerisinde yer alan toplam nüfus 21 milyon 750 bin 193 kişi. Buna nazaran, olağanlaşma adımlarının atılması beklenen düşük risk ve orta risk kümesinde 23 milyon 801 bin 128 nüfus bulunurken, 59 milyon 813 bin 234 vatandaş ise yüksek ve çok yüksek riskli vilayetlerde yaşıyor.
ORTA RİSKLİ VİLAYETLER (100 binde 11-35 ortası olay olan vilayetler sarı renk)
Afyon 31.62 – Nüfus: 736 bin 912
Ağrı 19.61 – Nüfus: 535 bin 435
Ankara 35.39 -Nüfus: 5 milyon 663 bin 322
Bartın 31.16 – Nüfus: 198 bin 979
Bayburt 21.98- Nüfus: 81 bin 910
Bingöl 18.45 – Nüfus: 281 bin 768
Bitlis 15.10 -Nüfus: 350 bin 994
Çankırı 26.50-Nüfus: 192 bin 428
Denizli 31.51 -Nüfus: 1 milyon 40 bin 915
Diyarbakır 18.00-Nüfus: 1 milyon 783 bin 431
Erzincan 34.13- Nüfus: 234 bin 431
Eskişehir 35.55-Nüfus: 888 bin 828
Gaziantep 35.08-Nüfus: 2 milyon 101 bin 157
Isparta 29.53- Nüfus: 440 bin 304
Kahramanmaraş 35.35-Nüfus: 1 milyon 168 bin 163
Karabük 16.83- Nüfus: 243 bin 614
Kars 18.60- Nüfus: 284 bin 923
Kastamonu 21.79-Nüfus: 376 bin 377
Kırşehir 30.86- Nüfus: 243 bin 042
Mardin 12.52- Nüfus: 854 bin 716
Siirt 20.54 -Nüfus: 331 bin 70
Şanlıurfa 20.42-Nüfus: 2 milyon 115 bin 256
Tunceli 29.96 -Nüfus: 83 bin 443
Uşak 17.32 -Nüfus: 369 bin 433
Van 13.92 -Nüfus: 1 milyon 149 bin 342
Toplam: 25 vilayet Toplam nüfus: 21 milyon 750 bin 193 kişi.
YERİNDE KARAR
Sunulan bilgiler ışığında kabinede, “yerinde karar” prensibi doğrultusunda hangi vilayetlerde kademeli olağanlaşmanın başlatılacağı belirlenecek. Bilhassa düşük riskli vilayetlerde sokağa çıkma kısıtlamalarının gevşetilmesi, restoran ve kafelerin belirli şartlarda açılmasına müsaade verilmesi bekleniyor.
HAFTA SONU KISITLAMASI..
Yol haritası kapsamında sokağa çıkma sınırlamaları, hafta sonu uygulamasından başlayarak vilayetlerdeki risk durumu dikkate alınarak basamaklı halde kaldırılacak.
‘İSTANBUL’DA ARTIŞ EĞİLİMİ VAR’
Sıhhat Bakanlığı Koronavirüs Bilim Heyeti Üyesi Prof. Dr. Serap Şimşek Yavuz, koronavirüs pandemisinde “yerinde karar” periyodunun başlamasıyla ilgili değerlendirmelerde bulundu. Prof. Dr. Yavuz, İstanbul’daki son durumu da kıymetlendirdi ve “İstanbul, ilçeler ortası nüfus geçişinin çok fazla olduğu bir vilayet. Bu nedenle açılmalarla ilgili kararlar, ilçe değil vilayet bazında alınmalı. Son bir haftadır test olumluluk oranları ve olay sayısında bir artış gözlüyoruz. Bu nedenle İstanbul’da tam açılma için şimdi erken” dedi.
Sıhhat Bakanlığı Koronavirüs Bilim Şurası Üyesi ve İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Mikrobiyoloji ve Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Kolu Öğretim Üyesi Prof. Dr. Serap Şimşek Yavuz, vilayetlere nazaran hadise oranlarının açıklanmasının akabinde yerinde idare devrine geçilen Türkiye’de, vilayet pandemi şuralarının gözeteceği kriterleri anlattı. Vilayet pandemi konseylerinin birtakım eşik bedellere nazaran açılma ya da kısıtlama kararlarına gideceğini belirten Prof. Dr. Yavuz, “100 bin nüfusta son 7 günde görülen enfeksiyon insidansına (yeni olguların nüfusa oranı) bakılacak. Bu insidans aşikâr eşik kıymetlerin altına düştüğü vakit açılmaya gittiğinizde riski de düşürmüş oluyorsunuz. Daha inançlı bir formül. Şu an Türkiye’de o eşik pahaların altında olan 10-20 kadar vilayet var mesela. Buralar hem okullar, hem başka kapalı olan yerlerin açılması manasında daha güvendeler. Yalnız yalnızca oranlardaki düşüş değil, bu düşüşün süreklilik göstermesi de gerekiyor. Yani vilayet pandemi heyetlerinin bakması gereken bir öbür parametre de olağan ki infeksiyon suratının haftalar boyunca düşüş trendi içinde gitmesi, yani artmaması. Düşüş olmuş ancak artışa geçtiği bir ortamda açılmalara giderseniz o da ıstırap yaratabilir” dedi.
‘SADECE NÜFUSA NAZARAN ORANLAR DEĞİL, TEST OLUMLULUK ORANLARI DA ÖNEMLİ’
Yalnızca nüfusa nazaran oranlar değil test müspetlik oranlarının da kıymetli bir parametre olacağına işaret eden Prof. Dr. Yavuz, “Test müspet oranlarının artması da istenmeyen bir durum. Yani salgının denetimi açısından olumsuz bir durum. Ayrıyeten açılma olduğunda da (okul, kafeler vb), enfeksiyon denetim tedbirlerinin sıkı kurallarla belirlenmiş olması gerekiyor. Vilayet pandemi konseyleri bunların hepsini bir ortada kıymetlendirerek kararlarını verecek” diye konuştu.
‘YERİNDE İDAREDE İSTANBUL FARKLI DEĞERLENDİRİLMELİ’
Yerinde idare kararlarında İstanbul üzere büyük kentlerin farklı bir konumda kıymetlendirilmesi gerektiğini vurgulayan Prof. Dr. Yavuz, bunun nedenini ise şu halde açıkladı: “İstanbul sahiden hem iş akışı açısından hem de nüfus hareketliliği açısından farklı bir durumda. İlçeler ortası hareketliliği çok fazla olan bir vilayet. Onun için İstanbul’da vilayet bazında kararlar alınmalı. Vilayet pandemi şurası burada ilçe ilçe de tespit edebiliyor enfeksiyon oranlarını lakin bu halde çok geçiş olduğu için vilayet bazında değerlenmek daha sağlıklı olur. Küçük yerlerde tahminen vilayet pandemi şuraları diyelim bir köyde çok düşük bir enfeksiyon oranına nazaran açılma ya da bir köyde çok yüksek oralar nedeniyle kapanma kararı alabilir fakat İstanbul’un bu manada öbür vilayetlere nazaran sahiden daha farklı değerlendirmesi gerekir.”
‘HASTANE KAPASİTELERİ DOLU DEĞİL ANCAK TEST MÜSPETLİK ORANLARI ARTIYOR’
İstanbul’daki oranların bir evvelki haftaya nazaran yükselme eğiliminde olduğuna işaret eden Prof. Dr. Serap Şimşek Yavuz, bu nedenle tam açılma için şimdi erken olduğunu belirterek kelamlarını şu biçimde sürdürdü: “Bir evvelki haftaya nazaran artış var. Bizim kendi hastanemizde ya da arkadaşlarımızla konuştuğumuzda, hafif bir kıpırdanma olduğunu söyleyebiliriz hem test olumluluğu oranları hem de olay sayısı manasında. Bu da biraz alarmda olmamız gerektiğini bir defa daha hatırlatıyor. Demin söylediğim o azalma trendinin görülmesi ve devam etmesi gerekiyor. Şu anda şimdi bu durum yok, hatta biraz üst gerçek gidiyor test olumluluğu olarak da hadise sayısı olarak da. Her ne kadar hastanelerde bir kapasite zahmeti, ağır bakım kapasitesinde bir doluluk olmasa da ki açılma kararlarında bunlar da kıymetli kriterler ortasında yer alıyor, ağır hasta sayısının çok fazla olmaması iyi bir şey lakin test olumluluğu oranlarında ve hadise sayısındaki üst yanlışsız gidiş düşündürüyor. Bence İstanbul için tam açılma konusu şu an biraz erken üzere duruyor.”
Milliyet