Gelen son dakika bilgisine nazaran; Türkiye’de son 24 saatte 164 bin 547 Kovid-19 testi yapıldı, 6 bin 814 bireye hastalık tanısı konuldu, 168 kişi hayatını kaybetti.
Ağır hasta sayısı 4 bin 641 oldu, son 24 saatte 3 bin 911 kişinin Kovid-19 tedavisinin tamamlanmasıyla iyileşenlerin sayısı 385 bin 480’e yükseldi.
Bakan Koca, Bakanlık Bilkent Yerleşkesi’ndeki Koronavirüs Bilim Heyeti Toplantısı’nın akabinde basın mensuplarına açıklamada bulundu, soruları yanıtladı.
Tatil nedeniyle memlekete dönüşlerin olduğu, ulaşımın arttığı Kurban Bayramı sonrasında Anadolu’da süratli bir artış yaşandığını anımsatan Koca, şöyle konuştu: “Konya, Gaziantep, Şanlıurfa, Van, Diyarbakır başta olmak üzere birçok vilayetimizde süratli artışlar gözledik. Konya, Kayseri, Gaziantep, Diyarbakır, Batman, Van, Muş, Hakkari ve Ankara’da yüzde 100’e varan artışlarımız oldu.
Bölgelere şahsen giderek mahallî yöneticilerimizle vilayetleri başka ayrı değerlendirmeye tabi tuttuk. Eksiklerimizi, kusurlarımızı, ihmal ettiklerimizi en ayrıntısına kadar tespit etmeye çalıştık. Bunları giderici önlemler için hem merkezi idare hem de lokal idarecilerimiz üzerine düşeni yaptı. Yerinde yaptığımız değerlendirmelerle yaz periyodunun bitmesine bağlı artan seyahatlerin getirdiği ve öngördüğümüz artışların, alınan önlemler sayesinde kısa vakitte denetim altına alındığını gördük.
“Semptomlulardan süratle numune alınması, test sonuçlarının hızlandırılması, tedaviye erken başlama, filyasyon takımlarının artırılıp filyasyon mühletinin kısaltılması, tesirli temaslı takibi ve izolasyon üzere bilinen önlemlerimizin yanında hastanelerimizde ağır bakım kapasitelerini artırdık, ek yataklar açtık. Davet sistemi kurarak haneleri arayıp sorguladık, taşınabilir tabip takımlarıyla meskenlere giderek hasta takibi yaptık. Mahallinde yaptığımız müdahalelerle hasta sayılarında dramatik düşüler sağlandığını, hastanelerimizin yükünün hafiflediğini gördük. Mahalli düşüncelere verilen ulusal dayanaklarla meselelerin üstesinden birlikte geldik. Bu önlemlerle hayatı kısıtlamadan, sokağa çıkma kısıtlılığı üzere yasaklayıcı tedbirler almadan olumlu sonuçlar alabildik.”
‘HES kodu üzerinden müspetleri sorgulamak mümkün’
Bakan Koca, toplumda sıkça tartışılan bir mevzuya da değinmek istediğini tabir ederek, temmuzdan sonra test yapılan kümenin özelliği nedeniyle yalnızca semptomlu hastaları bildirdikleri bilgi tablosunda, verilen sayının gerçek mahiyetinin anlaşılması ismine hasta kavramını kullanmayı tercih ettiklerini söyledi. Bu mevzuda birçok tenkit ve ithama maruz kaldıklarını lisana getiren Koca, ileri sürülen argümanların tersine dataların hakikat anlaşılmasını sağlamayı amaçladıklarının altını çizdi.
Dünyadaki hasta karşılaştırmalarında ahenk sağlamak ve sistemi riske eden durumu yansıtmak emeliyle hayati risk taşıyan ağır olayların sayısını da paylaşmayı tercih ettiklerini anlatan Koca, hastanelerde yük oluşturan, sıhhat çalışanının insanüstü çabayla çalışmasına yol açan, yer yer hastanelerdeki yoğunlukla güç duruma düşürenin hastaneye yatma durumunda kalan hastalar olduğuna dikkati çekti.
En kritik olanın ise ağır hastaların kıymetli bir kısmının takip edildiği ağır bakım servisleri olduğunun altını çizen Koca, şöyle devam etti:
“Bu yüzden hasta sayılarımızı ve ağır hasta sayılarımızı her gün eksiksiz kamuoyuyla paylaştık. Sıhhat sistemimize temel yükü bunlar oluşturuyor, bütün ülkelerde sıhhat sistemlerini tehdit eden bu tıp hadiselerdir. Lakin görüyorum ki vatandaşımız olumlu çıkan, meskeninde takip edilen, izolasyonda tutulan hadiselerin hepsinden haberdar olmak istiyor. Bu hadiselerle ilgili her türlü bilgi, sistemimizde kayıtlı. Yalnızca bunlar değil, filyasyon takımlarımızın tespit ettiği temaslılar da bunların takibi de anlık olarak sistemimize işlenmektedir. HES kodu sorgulaması bu data tabanından yapılarak riskli şahıslar tespit edilebilmektedir. Güvenlik güçlerimiz, kamu kurumlarımız, okullarımız, belediyelerimiz dahil, toplu nüfusla muhatap olan bütün kurumlarımız bu siteme erişip sorgulama yapabilmektedir. Açık söylüyorum, hasta olsun olmasın, bütün testi olumlu olanlar ve bunların temaslılarını HES kodu üzerinden sorgulamak mümkündür.”
‘Test kapasitesini artırıyoruz’
Sıhhat Bakanı Koca, test kapasitesini de çok süratli artırdıklarını bu hususta Dünya Sıhhat Örgütünün tekraren takdirlerini ilettiğini bildirerek şunları kaydetti:
“Halen kapasite artırmaya devam ediyoruz. Laboratuvar altyapısı kâfi olan bütün sıhhat kuruluşlarımızı yetkilendirdik. Taramalar, toplu iş yerleri, aşikâr etkinlikler ve yurt dışına çıkanlardan sonra artık kendi isteğiyle vatandaşlarımız test yaptırabilmektedir. Bunu test sayılarının artışından da fark ediyorsunuz.
Önümüzdeki günlerde kapasitemizi 200 binli sayıların üzerine çıkaracağız. Test kapasitemizin geldiği nokta ve test siyasetimizin revizyonu konusu Bilim Konseyinde gündem oldu. Artık açık test siyasetine geçtiğimiz kabul edilebilir. Daha evvel de söylemiştim. Bu siyasetin tamamlayıcısı olarak, vatandaşlarımızın talepleri doğrultusunda semptom göstermeyen müspet olayları da günlük tabloda vermeyi planlıyoruz. Bu ortada hastanelerimizi dolduran, sıhhat işçimizin gece gündüz büyük eforlarla uğraş etmesine nede olan yatan hasta sayılarımızdır.
“Pandemi seyrini daha iyi anlayabilmek, sıhhat sisteminin verdiği karşılığı daha iyi kavrayabilmek, rehavete düşmemek için dikkatinizi günlük hasta sayılarına ve ağır hastalarımıza odaklanmanızı tavsiye ederim. Alarm zilleri burada çalıyor.”
Koca, “Görünen o ki hayatımızı bir müddet daha sıkı bir disiplin altına almak zorundayız.” tabirini kullandı. Bakan Koca, aşı çalışmaları hakkında bilgi verirken, Kovid-19’a ait Türkiye’de 16 başka aşı çalışması yapıldığını hatırlattı.
Türkiye’nin dünyadaki tüm aşı platformlarında aşı adayları geliştirmeye çalışan seçkin ülkelerden biri olduğuna işaret eden Koca, aşı adaylarından birinin klinik öncesi periyodu muvaffakiyet ile tamamladığını ve gönüllüler üzerinde uygulanmaya başlandığını aktardı.
Fahrettin Koca, şöyle devam etti: “Türkiye Sıhhat Enstitüleri Başkanlığı (TÜSEB) takviyesiyle ile Erciyes Üniversitesinde geliştirilen aşının Faz-1 çalışmasında 44 gönüllüye uygulama yapıldı. Şu ana kadar önemli bir yan tesir görülmedi. İkinci doz aşılama 26 Kasım-14 Aralık tarihleri ortasında yapılacak. Nisan ayında birinci aşımıza kavuşmayı ümit ediyorum. Bakanlığımıza başvurarak Aşı Kıymetlendirme Kurulunda bedellendirilen 15 aşı da desteklenmeye devam edilmektedir.
Aşı konusunda çalışma yapan ve Aşı Kıymetlendirme Kurulunun onayını alan bütün bilim adamlarımızı ayrım yapmaksızın destekliyoruz. Bu ortada da Çin ve Almanya kaynaklı aşıların ülkemizde de faz çalışmaları yapıldığını, bununla ilgili gelişmeleri kamuoyu ile paylaşıyoruz. Bu yıl şimdi bitmeden aşıya kavuşmanın ümidi içindeyim. Bir pürüz çıkmazsa sıhhat çalışanımızdan başlayarak, Bilim Heyetimizin belirleyeceği algoritma ile risk kümelerini kademeli olarak aşılamayı planlıyoruz.”
‘Artış trendi bütün ülkeye yayılmış durumda’
Ekim ayının 2’nci haftasından itibaren salgın karşısında evvelkilerden daha önemli bir imtihanla karşı karşıya olunduğuna dikkati çeken Koca, kış aylarının gelmesiyle insanların kapalı ortamlarda birlikte bulunmasının da getirdiği riskle tüm dünyada adeta patlama biçiminde süratli bir artışın başladığını anlattı.
Yüzde 50’nin üzerinde olay artış olan 15 il!
Koca “Son hafta içinde yüzde 50’nin üzerinde olay artışı olan 15 ilimiz var.” diyerek bu kentleri saydı.
ADANA
Bakan Koca, şunları söyledi: Virüs bulaştırıcılığından hiçbir şey kaybetmeden adeta kitlesel bulaşma devrine geçti. Bugün prestijiyle dünyada müspet olay sayısı 60 milyon oldu, vefat sayısı ise 1 milyon 400 bini geçti. Bu süratli artışla dünyada kovid vefatları, bulaşıcı hastalıklara bağlı ölümlerin yüzde 12’sini buldu.
HATAY
“Halihazırda 100 bini aşkın ağır olay hastanelerde ömür gayreti veriyor. Son birkaç haftada tehdidin boyutu süratle artmıştır. Dünyada birinci doruğun yaşandığı nisan ayında günlük yeni olay 80 bin civarında iken kasım ayında günlük hadise sayısı 8 kat artarak 660 bini aştı.”
ARTVİN
“Yine nisan ayında günde 8 bin 500 kişi bu hastalıktan hayatını kaybederken, içinde bulunduğumuz kasım ayında günlük ortalama vefat sayısı 12 bine ulaştı.”
AYDIN
“Bugün birçok ülke kapanma önlemlerine ve hareket kısıtlamalarına yine başvurmak zorunda kaldı. Dünyadaki bu artışa paralel olarak ülkemizde evvel İstanbul, İzmir, Bursa üzere batıdaki büyük vilayetlerimize başlayan artış trendi neredeyse bütün ülkeye yayılmış durumdadır. “
EDİRNE
Her ne kadar güçlü altyapımız ve fedakar çalışan sıhhat işçimiz sayesinde bu artışı göğüsleyebilmiş durumda isek de gidişatı durdurmak için radikal önlemlere başvurmamız kaçınılmaz olmuştur.
ÇANAKKALE
Hakikaten geçen hafta toplu yerlerin çalışma saatlerinin kısıtlanması, hafta içinde muhakkak yaş kümelerinin, hafta sonunda genel sokağa çıkma kısıtlamaları dahil bir dizi kısıtlayıcı kararlar uygulamaya kondu.
KIRKLARELİ
Koca, tüm sıhhat çalışanlarının gece gündüz demeden bütün güçleriyle uğraş verdiğini, test laboratuvarlarının tam kapasiteyle orta vermeksizin çalıştığını, hadiselerin temaslıları için seferber olunduğu bir devirde olunduğunu lisana getirdi.
ORDU
Bütün sıhhat çalışanlarının seferberlik halinde olduğunu, artırılan filyasyon takımlarının mesken konut dolaştığını, aile tabiplerinin kendi listelerindeki bireyleri takip ettiğini, valiler, kaymakamlar ve belediyelerin bu çabayı desteklemek için ellerinden geleni yaptığını anlatan Fahrettin Koca, şu değerlendirmelerde bulundu:
TRABZON
“Geçen hafta Sayın Cumhurbaşkanımızca açıklanan önlemlerin tesirini yakından takip ediyoruz. İstanbul dahil birtakım vilayetlerimizde artış suratlarında düşmeler görüldü ve kısmi bir plato çizmeye başladıysa da erken devir sonuçları konusunda şimdi kesin bir yargıya varmak sıkıntı.”
TOKAT
“Eğer önlemlere odunsuz bir biçimde uyarsak, artışı durdurmamız mümkündür. Gereğince tesirli olmazsa daha ağır kısıtlamaların yapılması kaçınılmaz olacaktır. Müspet hadiselerimiz artıyor, ağır hastalarımız artıyor, vefat sayılarımız artıyor.”
ZONGULDAK
“Salgınla gayrette ulusal seferberliğin yanında vilayet il dolaşarak mahallî yöneticilerimizle yerinde değerlendirmeler yaparak, mahalli imkanları harekete geçirdiğimiz, lokal kaynaklarımızla tahlil gayretleri güçlendirmeye çalıştığımız, elimizdeki her türlü aracı kullanmaya çalıştığımız günlerdeyiz.”
MERSİN
Koca, sıhhat çalışanlarının en büyük motivasyonunun hasta sayısının giderek azaldığını görmek olduğunu lisana getirerek, “Kimse hastalanmasın, hastalar iyileşsin diye canla başla çaba eden sıhhat ordumuz yıllık müsaadelerini bile kullanamamaktadır. Onların gücünün de bir sonu olduğunu unutmayalım, onlara dayanak verelim. Kalabalıklardan uzaklaşalım, zorda kalmadıkça konutta kalalım. Eş, dost, akraba ziyaretlerini artık erteleyelim. Yasaklamaları beklemeden hayatımızı tanzim edelim. Her bir vatandaşımızın var gücüyle gayretimize takviye vereceğine olan inancım tamdır.” değerlendirmesinde bulundu.
OSMANİYE
Bakan Koca, şunları kaydetti: Altyapımızın gücü yanında her kapasitenin de bir sonu vardır. Lütfen istirham ediyorum, hiç kimse kendini gayret sorumluluğu taşımaktan uzak görmesin.
SAMSUN
“Hiç kimse ‘Hasta olursam sıhhat çalışanlarımız tedavimi nasılsa yapar’ kolaycılığına düşmesin. “
MUĞLA
“Bu bir hak ihlalidir. Tedavilerimizi yapan sıhhat çalışanının ailelerinin yanına döndüğünde yorgunluktan onlara ayıracak vakitlerinin kalmadığını unutmayalım.”
BURSA
Koca, evvel Anadolu vilayetlerinde, akabinde da yüklü olarak ülkenin batı yakasında süratli artışlar olduğunu hatırlatarak, İstanbul, Bursa, Kocaeli ve İzmir’in 3’üncü tepeyi yaşadığını bildirdi. Bursa’da da olay sayısının fazlalığına işaret eden Koca, “Doluluk oranı yüzde 75,8, servis doluluk oranı yüzde 64,2, teneffüs aygıtı yüzde 36,6.” dedi.
Bursa’da kent hastanesinin varlığının tedavide büyük kolaylık sağladığını söz eden Koca, “Bursa’da bilhassa son 3 günden bu yana olay sayısının bir azalış devrine girdiğini söyleyebilirim. Ancak vatandaşlarımızın önlemlere uymalarını, kalabalık ortamlardan kaçınmalarını, zarurî olmadıkça meskenden çıkmamalarını bilhassa söz etmek istiyorum.” diye konuştu.
İSTANBUL
Ağır bakım doluluk oranlarına ait bilgi veren Koca, şöyle devam etti: “İstanbul’da ağır bakım doluluk oranı yüzde 70’lere dayanmış durumda, yüzde 69,5. Teneffüs aygıtı doluluk oranı yüzde 41,8. Servis doluluk oranı yüzde 61,7.
İSTANBUL
İstanbul’da ağır bakım doluluk oranının epeyce yükseldiğini, yer yer birtakım hastanelerimizde ağır bakım sorunu yaşandığını biliyoruz.
İZMİR
İzmir ağır bakım yüzde 76,6’ya kadar çıktı. Servis doluluk oranı yüzde 58,3, teneffüs aygıtı yüzde 58,3. Şu an İzmir’de önemli manada hadise arttı. Yer yer birtakım hastanelerde sorun yaşıyoruz. İzmir’de bilhassa önlemler noktasında hassasiyetle üzerinde durulması gerektiğinin altını çizmek istiyorum.”
KOCAELİ
Kocaeli’nin olay ve hasta sayısında değerli oranda artış yaşayan vilayetlerden olduğunu lisana getiren Koca, burada ağır bakım doluluk oranının yüzde 76,9, servis doluluk oranının yüzde 69,5, teneffüs aygıtı doluluk oranının da yüzde 40,6 olduğunu kaydetti. Son 5 gündür Kocaeli’de de artış suratının düştüğüne dikkati çeken Koca, “Eğer bu türlü devam ederse önümüzdeki bir hafta 10 gün içinde bunun daha belirginleşeceğini söyleyebiliriz. Vatandaşlarımız önlemlere daha ağır bir biçimde hassasiyetle uymalı.” biçiminde konuştu.
ANKARA
Ankara’da ise servis doluluk oranı yüzde 62,3, ağır bakım doluluk oranı yüzde 75,4, teneffüs aygıtı doluluk oranı yüzde 28,9. Burada yüzde 25 yatağın boş olduğu manasına geliyor ancak bu yüzde 25 yatağın yalnızca Kovid-19 hastaları için kullanılmayacağını bilelim. Zira biz hala elektif hadiseleri, acil hadiseler dışındaki hadiseleri da bu periyotta tedavi etmeye devam ediyoruz, müdahalelerini yapıyoruz, ertelemedik. Nisanda aldığımız karar üzere bir karar alınmadı. Bu yüzde 25 üzere görülen boşluğun yalnızca Kovid-19 değil, başka hastalar için de kullanılıyor olacağını bilelim. O nedenle bu oranının kıymetli bir oran olduğunu da tabir etmek istiyorum.
GAZİANTEP
Gaziantep’in ise şu anda üçüncü pikini yaşadığını belirten Koca, “5, 6 hafta evvel bir pik yaşamıştı. Gaziantep’te vatandaşlarımızın da iştirakiyle o devri muvaffakiyetle sonuçlandırmıştık lakin son 2 haftadan bu yana bilhassa Gaziantep’te bir artış olduğunu görüyoruz. Önümüzdeki bir hafta, 10 gün son derece değerli.” dedi.
Koca, Gaziantep’teki ağır bakım doluluk oranının yüzde 73,1’e kadar çıktığını, servis doluluk oranının yüzde 60, teneffüs aygıtı doluluk oranının ise yüzde 35 olduğunu söyledi.
‘Bugün en yüksek vefat sayımız’
Koca, bugünkü Kovid-19 tablosunu açıklayarak, ağır hasta sayısının 4 bin 641’e kadar çıktığını söz etti. Koca, “29 Temmuz’dan bu yana neredeyse her gün ağır hasta sayısının arttığını biliyoruz. Son 3,5 aydan bu yana ağır hasta sayımızda artış 9 kat üzere oldu. Vefat sayımız 168. Bugün en yüksek vefat sayımız.” dedi.
Bugünkü test sayısının 164 bin 547 olduğunu belirten Koca, test sayısını bir hafta, 10 gün üzere bir mühlet içinde 200 bine çıkarmayı hedeflediklerini, bu mevzudaki hazırlıkların yapıldığını bildirdi.
Güzelleşen hasta sayının 3 bin 911 olduğunu belirten Koca, öteki sayılara ait şunları söyledi:
“Gelecek devirde gerektiğinde, ‘Taşıyıcı olan, asemptomatik dediğimiz, semptomu olmayan yahut hafif geçiren şahısları de bildirmiş olacağız’ diye konuşmuştuk. Bundan sonraki süreçte olay sayısını da vermeyi planladık. Bugünkü hadise sayısı 6 bin 814. Yalnızca hastaneye yatan hastalar değil, hastaneye yatan, zatürre ve gibisi semptomlarıyla takip ettiğimiz hasta 6 bin 814. Daha evvel belirtmiştim yüzde 80’e yakını asemptomatik, hafif geçiren hastalarımız olmakta. Sıhhat kuruluşlarında daha çok yüzde 20’ye yakın kısmı takip edilen hasta kümesine giriyor. Bugünün hadisesi 28 bin 351. Toplam olayımız bugün prestijiyle 28 bin 351.”
Milliyet