Kovid-19 salgınında yeni olay sayısı aylar sonra 2 binin üzerine çıkarken, İstanbul’daki durum uzmanları endişelendiriyor. Kovid-19 hasta sayısı ülke genelinde aylar sonra 2 binin üzerine çıkarken, Milliyet’e konuşan İstanbul Tıp Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Tufan Tükek, son 1 ayda ‘Çapa’da PCR testi olumlu çıkanların sayısının 3’e katlandığını söyledi.
Mevcut hadise yükünün Nisan ayından bile makûs olduğu ikazında bulunan Prof. Dr. Tükek, “Test olumluluk oranımız Haziran ve Temmuz’da yüzde 5’e gerilemişti.
Fakat Ağustos ve Eylül devrinde evvel yüzde 12 akabinde yüzde 15 olan müspetlik oranı, şuan için yüzde 35’e ulaşmış durumda. Maalesef bu oranların katlanarak artacağından endişeliyiz lakin gidişat hiç değil.
Vatandaşlarımız, bu ikazlarımızı tahminen kanıksadı, tahminen de sıkıldı yahut dikkate almaktan vazgeçti. Bir de, ‘atın vefatı arpadan olsun’ diyerek önemsemeyenler var. Herkes şunu bilsin ki, Nisan, Mayıs periyodundan daha makûs durumdayız.
Kamu hastanelerindeki yataklar dolmaya başladı. Bu gidişat devam ederse boş yatak bulmakta külfet yaşanır. Artık tek beden halinde Kovid-19 seferberliği ilan etmemiz gerekiyor” dedi.
2. kere yakalananlar var
Test sonuçları olumlu çıkan çok sayıda hastanın 30, 40 yaş ortası gençlerden oluştuğunu lisana getiren Prof.Dr. Tükek, şu ikazlarda bulundu:
“Virüs kapan gençler ortasında maalesef zatürre oranı da yükseliyor. Yatan hasta sayımızda da artış devam ediyor. Her gün tanıdıklarımız, dostlarımız arayıp, bir yakınının Kovid-19 olduğunu ve yatış yaptırmak istediğini söylüyor.
Hadise artışı devam ederse, Nisan, Mayıs devrindeki üzere büsbütün Kovid-10 kliniğine dönmüş oluruz. İnsanların yanlış bildiği bahisler var. Bir defa Kovid-19 geçirenlerin antikor ürettiği ve bir daha hastalığa yakalanmayacağı niyeti yanlışsız değil.
Antikor 3 ay sonra fonksiyonunu yitirip, kayboluyor. Artık bize başvuran hastalar ortasında 2. kere Kovid-19 geçirenler de var. Kimse ‘hastalığı geçirdim, bundan sonra bana bir şey olmaz’ demesin.
‘İyileşip pıhtıdan ölen var’
Tek devanın aşı olduğuna dikkat çeken Prof. Dr Tükek, “Bu nedenle aşıya erişene kadar tıpkı Nisan, Mayıs periyodundaki üzere çok disiplinli davranmalıyız. Salgın daha da berbata gidecek. Bugünleri mumla arayabiliriz.
Vatandaş durumun ciddiyetinin farkında değil. Hastaların yüzde 95’i Kovid-19’u hafif semptomlarla atlattığı için önemsemiyor lakin bu vurdumduymazlığın sonu iyi olmaz.”
Tedavide kullanılan ilaçlar da kamuoyunda daima tartışılıyor. Şimdiye kadar Kovid-19’a karşı üretilmiş özel bir ilaç yok. Şu an için en aktif tedavi tekniği olarak kortizon öne çıkmış durumda.
Ağır hastalarda kortizon tedavisi de başlıyoruz. Çok kıymetli bir detay daha var. Kovid-19 damarlarda ağır tahribat yaratabiliyor. Hastalığı geçirdikten sonra kimse ‘kurtuldum’ demesin. Kimi hastalar iyileştikten birkaç ay sonra damarlarında oluşan tahribat ve pıhtı atması nedeniyle ömrünü yitiyor” uyarısı yaptı.
Öte yandan Sıhhat Bakanı Fahrettin Koca, İstanbul’da Vali Ali Yerlikaya ve sıhhat yöneticilerinin iştirakiyle koronavirüs kıymetlendirme toplantısı yaptı.
Kıymetlendirme toplantısıyla ilgili toplumsal medya hesabından paylaşımda bulunan Vali Ali Yerlikaya, “Koronavirüsün yayılımını azaltmak için işyerimizde açık ve kapalı alanlarda kesinlikle ve kesinlikle maske kullanımına ihtimam göstermeliyiz” dedi. Toplantının akabinde Sıhhat Bakanı Fahrettin Koca ise Twitter adresinden şu iletisi paylaştı:
“İstanbul’da hadise sayısı Türkiye genelinin %40’ına, Ankara’nın 5 katına ulaştı. Temaslı taramasını, test sayısını artırdık. Salgınla uğraşta, şu an, sizlerin uyacağı önlemlerden daha güçlü bir silahımız yok.
Maskenin kıymeti arttı. Ve en çetin imtihanı kalabalığa karşı vereceğiz. İstanbul’da en çetin imtihanı kalabalığa karşı vereceğiz. Mecbur olmadıkça kalabalık ortama girmeyin.”
Öte yandan Dünya Psikiyatri Birliği, Avrupa Psikofarmakoloji Enstitüsü ve Avrupa Psikiyatri Birliği tarafından tüm dünyada 40’ın üzerinde ülkede yapılan çalışmanın Türkiye’deki araştırmalarını sürdüren Prof. Dr. Nesrin Dilbaz, Türkiye’ye ait birinci sonuçlarla ilgili şu bilgileri verdi:
“Türkiye’den 2 binin üzerinde katıldığı çalışmada bu periyodun psikososyal tesirlerini ölçmeyi hedefledik. Gerilim, yalnızlık, öfkelilik ve fedakârlık(başkalarına yardım etmek vb.) üzerinde ruhsal tesirler gözlemlendi.
Daha sistematik olarak iştirakçilerin 3’te 1’inden fazlası salgın devri ve son iki hafta öncesiyle ilgili gerilim düzeylerinde artış olduğunu bildirirken; yüzde 12’lik dilim azalma olduğunu belirtti.” diye konuştu.
Prof. Dr. Dilbaz açıklamalarını şöyle sürdürdü; “Yalnızlık konusunda, salgın devri ve son iki hafta öncesiyle alakalı olarak iştirakçilerin 3’te 1’i artış olduğunu belirtti. Ergen kümesi ise bu oran yüzde 38 olarak belirlendi.
Öfkelilik için salgın devri ve son iki hafta öncesiyle alakalı olarak iştirakçilerin yüzde 29’unda artış gözlendi.
Yardımsever davranışlar konusunda, iştirakçilerin yaklaşık yüzde 19’u gelişme gösterirken yüzde 50’si davranışlarında bir değişim olmadığını belirtti. Cinsiyet ve yaş kümelerinin sonuçları ortasında kayda paha bir farka rastlanmadı.
Çalışmaya katılanların yüzde 44’ü pandemi periyodunda devletin aldığı tedbirlerden çok şad olduğunu belirtirken, iştirakçilerin medyayı bu devirde çok önemsediğini gözler önüne serdi. İştirakçilerin yüzde 82’si medyada geçirdiği vakitte artış olduğunu belirtti.
Milliyet