Son dakika haberine nazaran, Sıhhat Bakanlığı’nın hafta sonu Kovid-19 aşı randevu aralığını 10 dakikadan 5 dakikaya indirmesinin akabinde dün birtakım vilayetlerde Aile Sıhhati Merkezleri’nde (ASM) yoğunluk yaşandı. Bakanlık tekrar 10 dakikada bir randevu sistemine geçse de, yığılma önlenemedi.
Bekleme salonu dahi olmayan ASM’lerde aşı olmak isteyen vatandaşlar, uzun mühlet kuyrukta beklemek zoruna kaldı. ASM’lerin içinde bekleyişlerin başlaması da kapalı alanlarda riskli imajlar oluşturdu. ASM doktorları ve çalışanı ise, kâfi sayıda çalışan olmamasından yakındı.
Küçükçekmece’de vazifeli aile doktoru Hakan Karabulut, “Aşıların barkod sistemi var. Randevu aldıktan sonra bakanlıktan onam formunun onaylanması gerekiyor. MHRS’den randevu alanların onam formu onaylanmış oluyor lakin 182’den randevu alanların birçoklarında olmuyor.
ÖĞLENDEN SONRAYA DİKKAT
Bilgilerin girilmesi de hayli vakit alıyor. Bazen yoğunluktan sisteme girilemiyor. Aşıdan sonra da tıbbi açıdan yarım saat tutmamız gerekiyor. ASM’lerde bekleme alanları çok fazla yok. İnsanları Kovid 19’dan müdafaaya çalışırken bu kalabalık alanlarda bulaştırabilir” dedi.
Maltepe’de misyonlu aile doktoru Ali Köme de şunları söyledi: “10 dakikada bir açılan randevularda ne kadar süratli aşılarsanız aşılayın aşılanan kişinin bir bekleme mühleti var. O bekleme mühleti yığılmalara sebep oluyor. Her yeni gelenle bekleyen sayısı artıyor. Öğlenden sonramız inanılmaz ağır. Randevu aralıklarının en az 15 dakika olması gerekiyor.”
Zeytinburnu’nda vazifeli aile tabibi Dr. Serhan Orkun Ocak, kişinin yalnızca randevu almasının kâfi olmadığını belirterek, “Kişiye bir aşı yapıldığı için mevzuatta ‘Bu iğne yapılmasını kabul ediyorum’ onamı gerekiyor. Bu onam elektronik olarak yapılıyor. Tabi yaşlı hastaların birden fazla bu onamı vermeden geliyor.
Kendi telefonlarımızdan onam kodunu kişinin cep telefonuna yolluyoruz. Geçen gün bir yaşlı amca geldi. SMS deposu dolduğu için onamı gelmedi yapamadık. Mutasyonlu virüs bu kadar yangınken ASM’leri bulaş merkezlerine çevirmemek lazım” tabirlerini kullandı.
AŞI ODASI YOK
Ataşehir’de aile doktoru Esin Ayfer Çulha da şunları söyledi: “40 metrekarelik bekleme salonumuz var. Bugün 120 aşılama yapmamız gerekiyor. Bebek aşısı, hamile izlemleri, poliklinik hizmetlerimiz de bir taraftan devam ediyor. Yoğunluğu kaldıracak rastgele bir aşı odamız yok.”
Öte yandan Aile Tabipleri Dernekleri Federasyonu (AHEF) 2. Lideri Hacı Yusuf Eryazğan, Kovid-19 aşılamasında kimi vilayetlere gönderilen enjektörlerde sıkıntılar yaşandığını söyledi. Gönderilen her 100 enjektörden 30’unda sorun çıktığı bilgisinin iletildiğini belirten Eryazğan, “Bu noktada görüşlerimizi ve geri bildirimlerimizi bakanlığımıza ilettik. Tahlilini bekliyoruz” dedi.
Milliyet’e konuşan Eryazğan, 15 yıldır süren sistemde, aşı enjektörü ve aşı atık kutusunun aşı ile birlikte vilayet müdürlükleri aracılığıyla aile doktorlarına dağıtıldığını ve epey yıl bu bahiste kahır yaşanmadığını tabir etti. Eryazğan, “Kovid-19 aşısında ise kimi sorunlarla karşı karşıyayız. Birtakım vilayetlerde enjektörlerde sorun var” dedi.
Bu vilayetlerin Manisa, Edirne, Şanlıurfa, Çanakkale, Malatya, Bursa, Bolu ve Muş olduğunu aktaran Eryazğan, “Bazı vilayetlerde enjektör dağıtımında, kimi vilayetlerde ise enjektörün kendisinde sorun var. Aşı enjektörünün uç kısımındaki tıkanıklıktan ötürü çalışmadığı, gelen 100 enjektörden 30’nun sorunlar çıkarttığı bilgisi tarafımıza iletildi” diye konuştu.
Bakanlık ile daha evvel yaptıkları görüşmelerde enjektör, aşı atık kutusu üzere lojistik hizmetlerde badire çekilmemesi için uygulamalar yaptıklarını söyleyen Eryazğan, şunları kaydetti:
‘BAKANLIĞA İLETTİK’
“Ama şu anki durumda aşı enjektörünün bir kısmının çalışmadığını, bunun da aşı hijyenini etkilediğini düşünüyoruz. Aşı muhakkak bir hijyen noktasında muhakkak kurallara nazaran yapılması gereken bir bahis. Enjektörü daima değiştirerek aşının çekilmesi çok gerçek değil.
Bu noktada görüşlerimizi ve geri bildirimlerimizi bakanlığımıza ilettik. Tahlilini bekliyoruz. Ayrıyeten aşı atık kutusu ve aşıyla ilgili çıkan tıbbi atık gereçlerinin, tıbbi atık kutularının dağıtılmasında da tüm ülke genelinde sorun var.” (AYKUT YILMAZ)
AŞI TUTTU, SONUÇLAR OLUMLU
Öte yandan DSÖ, aşılamanın da tesiriyle dünya genelinde son bir haftada yeni hadiselerde yüzde 16, ölümlerde ise yüzde 10 düşüş yaşandığını açıkladı. İsrail ve İngiltere de aşılamanın başlamasından bu yana olay ve mevt oranlarının azaldığını duyurdu. Pekala Türkiye’de durum ne? Bilim Heyeti üyeleri yanıtladı.İngiltere’de aşılamanın, ülkede en yaşlı ve virüsten en çok etkilenenler ortasında vefatları azalttığı belirtildi.
Ölümlerdeki azalma 20-64 yaş kümesinde yüzde 47, 65-79 yaş kümesinde ise yüzde 51 oldu. Dünya Sıhhat Örgütü (DSÖ) ise geçen hafta yeni COVID-19 olaylarının yüzde 16 azalarak 2.7 milyona indiğini, ölümlerin de yüzde 10 azalarak 81 bin olduğunu açıkladı. Halkının yüzde 78’ini aşılayan İsrail’de de emsal sonuçlar bulunuyor. Hürriyet gazetesinden Meltem Özgenç’in haberine nazaran, Türkiye’deki durumu Bilim Şurası Üyeleri anlattı.
AŞILAMA ÇOK TESİRLİ
Prof. Dr. Sema Kultufan Turan: İngiltere’deki son açıklamalar ileri yaş kümesinde aşılama sonrası mevt oranlarının azaldığını, aşıların bilhassa bu kümede mevti azaltmak açısından faydasını gösterdi. Bizde şu ana kadar 5 milyondan fazla kişi aşılandı.
Son aylarda hastaneye müracaatların azalmasında hem önlemlerin hem de aşının tesiri olduğu düşünülüyor. Bu nedenle şu an kullanmış olduğumuz aşının devamlılığının sağlanması, halkımız için çok faydalı olacaktır. Aşımız tesirli ve sonuçlarının da olumlu istikamette olduğunu görüyoruz.
ARAŞTIRMA SONUÇLARI YETERLİ
Prof. Dr. Levent Akın: Şu anda aşılama oranı 5 milyonu buldu. Bu sayı 15-20 milyonu aştığı vakit rahatladığımızı göreceğiz. Eldeki araştırma sonuçları Sinovac aşısının işe yaradığı konusunda değerli bilgi veriyor.
DSÖ: SON 1 HAFTADA HADİSE VE VEFATLAR DÜŞTÜ
Dünya Sıhhat Örgütü (DSÖ), geçen hafta yeni olayların yüzde 16 azalarak 2.7 milyona indiğini, ölümlerin de yüzde 10 azalarak 81 bin olduğunu açıkladı. DSÖ’nün dünya üzerinde belirlediği altı bölgeden beşinde iki haneli sayılardan oluşan bir azalma olduğu, yalnızca Doğu Akdeniz bölgesinde yüzde 7’lik bir artış yaşandığı kaydedildi.
DSÖ Genel Yöneticisi Tedros Adhanom Ghebreyesus, “4 Ocak haftasında 5 milyondan fazla olay bildirilirken, bu sayı 8 Şubat’ta başlayan haftada 2.6 milyona kadar, neredeyse yarı yarıya düştü” diye konuştu.
Guardian gazetesinin yaptığı tahlile nazaran de İngiltere’de COVID-19’dan vefatlar, en yaşlıların üçte birinin aşılanmaya başladığı 24 Ocak’tan bu yana 80 yaş ve üzerindekilerde yüzde 62 düştü. Ölümlerdeki düşüş 20-64 yaş ortasında yüzde 47, 65-79 ortasında yüzde 51 oldu. İngiltere’de 15.5 milyon bireye birinci doz aşı yapıldı.
Milliyet