Öğrencilerin inançlı ulaşımı için 2017’de revize edilen Okul Servis Araçları Yönetmeliği bir sefer daha bir yıl mühletle ertelenirken, bu durum yeni bir tartışmayı da beraberinde getirdi. 3 Eylül 2020’de uygulanacağı açıklanan fakat önümüzdeki yıla ertelenen yönetmeliğe nazaran, okul servislerinde araç takip sistemi, üç noktalı emniyet kemeri ve sensörlü koltuk bulundurmak zarurî tutuluyor. Fakat Kovid-19 salgını nedeniyle güç günler geçiren servisçiler, yönetmeliğin 2023’e kadar ertelenerek revize edilmesini talep ediyor.
‘Revize edilsin’
Uzmanlar ise okul servis kriterlerinin ehemmiyetine değinirken, daima ertelenen yönetmeliğin Kovid-19 salgını, teknik altyapı ve mevcut ekonomik kaideler nedeniyle revize edilmesi gerektiğinin altını çiziyor. İçişleri Bakanlığı Okul Servis Araçları Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik 12 Eylül’de Resmi Gazete’de yayımlanmış, okul servis araçlarında istenen koltuk sensörü, kamera zorunluluğuyla sürücülerin alması gereken ‘Mesleki Yeterlilik Belgesi’, 3 Eylül 2021’e ertelenmişti. İstanbul Umum Servis Aracı İşletmecileri Esnaf Odası Lideri Hamza Öztürk, ertelenen yönetmeliğin revize edilerek 2023’e ertelenmesi için ilgili bakanlıklar bünyesinde teşebbüslere başladıklarını belirterek şunları söyledi:
“Sensörlü koltuk zorunluluğunun 2021’e ertelenmesi hakikat lakin yönetmelikteki birtakım kuralların revize edilmesi gerekir. 1 Ocak 2018 öncesi üretilen servis araçlarında, araç takip sistemi, sensörlü koltuk ve üç nokta kemer monte ettirmek, 20-25 bin lira ortasında değişiyor. Bizim isteğimiz üç yıl mühlet tanınması. Üç yıl içinde tüm araçlar değiştirilir. Balıkesir’de dönüştürülen dört servis aracında yangın çıktı.”
‘Toplu ulaşıma entegre edilsin’
– İstanbul Umum Servis Aracı İşletmecileri Esnaf Odası Lideri Hamza Öztürk: “Pandemi nedeniyle yedi aydır çalışmıyoruz. İstanbul’da metro, metrobüs raylı sistemlerin bitiş yerlerinden, ana noktalara nakliyecilik yapabileceğimiz teklifini ilettik ve yanıt bekliyoruz. Bu hafta UKOME toplantısında servis fiyatları belirlenecek ve muhtemelen yüzde 10-12’lik artırım yapılacak. Mağduruz. Toplu ulaşıma entegre edilirsek, ayakta yolcu sorunu çözülür.”
‘Sensörlü koltuk gerekli değil’
– Makine Mühendisleri Odası Motorlu Araçlar Kurulu üyesi Nurettin Çolak da yönetmelikteki sensörlü koltuk kriterinin revize edilmesi gerektiğini tabir ederek, “Sensörlü koltuk taktırmanın maliyeti 20 bin lira. Servisçilerin bu maliyetin altından kalkabilmesi için araçlarının beş yıl kullanılabilir olması gerekiyor. 10 yaşındaki bir servis aracına sensörlü koltuk taktığınızda 1.5 yıl sonra 12 yaş kriterinden ötürü araç hizmet dışı kalacak ve şoför ziyan görecek. Okul servisleri için olmazsa olmaz araç içi kamera ve yolcu muhafaza kemerleri” dedi.
– Ulaşım uzmanı, makine yüksek mühendisi Alpay Lök ise ertelenen mevzuatın uygulanabilir bir düzeye getirilmesi gerektiğini belirterek, “Yüksek maliyet getiren koltuk yük algılayıcı (sensör) kuralı yönetmelikte olmamalı” diye konuştu.
‘İlave araç sorun yaratır’
– Prof. Dr. Mustafa Ilıcalı (İstanbul Valiliği Ulaşım Bilim Heyeti Başkanı): “Dijital ölçümle mevcut servis araçlarının sayısı ve verimliliğine yönelik çalışmalar gerçekleştirilmeli. Şu an çok sayıda servis boş yatıyor. Ek araç külfet yaratır. Servisçiler ile İstanbul Büyükşehir Belediyesi ortasında koordineli bir çalışma yürütülerek yeni planlamalar yapılmalı.”
Gerekli kriterler
Türkiye genelinde servis yoğunluğunda birinci sırayı 20 bin araç ile İstanbul alırken, Ankara’daki servis sayısı 7 bini geçmiş durumda. Servis araçlarının kent içindeki sürat limiti 40 km ile sonlu olmasına karşın, bilhassa sürat limit aşımı en büyük sorun. Uzmanlar, okul servislerinin inançlı olması için gereken kriterleri şöyle sıralıyor:
– Okul servis araçlarının gerisinde ‘Okul Taşıtı’ yazısı ile en az 30 santim çapında kırmızı ışık veren ‘Dur’ yazısı olmalı.
– Servis araçlarındaki pencereler sabitlenmeli, demir aksam varsa yaralanmaya sebebiyet vermeyecek yumuşak husus ile kaplanmalı.
– Araçların kapıları şoför tarafından otomatik yahut elle kumanda edilecek formda mekanik olmalı.
– Servis araçları, altı ayda bir bakımdan geçmeli, periyodik muayeneleri yapılmalı.
– Servis araçları 12 yaşından büyük olmamalı, araçlarda takip sistemi bulundurulmalı ve kayıtlar en az 30 gün koruma edilmeli.
– Her öğrenci için üç nokta emniyet kemeri ve esirgeyici tertibat bulundurulmalı, imaj ve müzik sistemleri taşıma hizmeti sırasında kullanılmamalı, yazın serin, kışın sıcak ortam sağlayacak sistemler olmalı.
– Tüm koltukları görecek halde standartlara uygun, iç ve dış kamera olmalı.
HAREKET YAPTILAR
İstanbul’da taksiciler ve servis şoförleri, İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin Turizm Nakliyatı Dokümanı ve 2015 sonrası alınan servis araçlarına tahdit (plaka sınırlaması) getirme planına karşı belediye önünde aksiyon yaptı. – GÜLDEN ÇOKTAN İstanbul
Milliyet
