Sabancı Üniversitesi Kurumsal İdare Forumu tarafından bu yıl 8’incisi düzenlenen ‘Türkiye Bayan Yöneticiler Konferansı’nda alanında uzman isimler kapsayıcı ve eşitlikçi bir gelecek için bir ortaya geldi. Online olarak düzenlenen toplantıda “2020 İdare Konseyinde Bayan Türkiye Raporu”nun sonuçları da kamuoyu ile paylaşıldı.
Pandeminin cinsiyetler ortası eşitsizliği artırdığına dikkat çeken konferansın ana konuşmacısı IMF Strateji, Siyaset ve İnceleme Dairesi Lideri Ceyla Pazarbaşıoğlu, “ABD’de bayanların yüzde 54’ü uzaktan yapılamayan toplumsal hizmetler dalında çalışıyor. Brezilya’da bu oran yüzde 67. Daha az gelişmiş ülkelere gidildiğinde yüzde 88’e kadar çıkıyor. Pandemi, bayanların mesken bakımla ilgili sorumluluklarını da artırdı. Ülkelerin yalnızca yüzde 41’inin bayanların salgın karşısında ekonomik teminatlarını korumak üzere tedbir açıkladığı görülüyor. Avusturya, İtalya, Portekiz ve Slovenya aşikâr bir yaşın altında çocuğu olan ebeveynlere fiyatlı müsaade hakkı tanırken, Fransa bu imkanı okulların kapalı olmasından olumsuz etkilenen tüm ebeveynlere tanıdı” diye konuştu.
‘Kararlı olunmalı’
Sabancı Üniversitesi Kurumsal İdare Forumu Yöneticisi Melsa Ararat da, “Ekonomik karar düzeneklerinin iştirakçi olması ve karar organlarında toplumsal cinsiyet istikrarının sağlanması, kararların eşitlikçi, adil ve kapsayıcı olmasının yolunu açar. Türkiye’de siyaset üretenler gerek siyasi temsilde gerekse devlet denetimindeki ve halka açık şirketlerde bayanların temsili için artık daha kararlı olmazlarsa Türkiye ile Avrupa Birliği ülkeleri ve başka gelişmiş ülkeler ortasındaki ayrışma daha da artacaktır. Şirketlerin ani değişiklikleri zorlayacak kotalara yakalanmadan bayanların karar düzeneklerinde temsili için maksat koymaları, siyasetler geliştirmeleri ve raporlama yapmaları hem şirketlerin geleceği hem de ülke iktisadı için elzem” dedi.
En yüksek puan alan şirketler açıklandı
Konferansta tıpkı vakitte, ‘Kadınlarla Güçlendirilmiş İdare Kurulu’ mükafatları de sahiplerini buldu. “Kadınlarla Güçlendirilmiş İdare Şuraları Endeksi”nde en yüksek üç puanı alan şirketler sırasıyla; Aksa Akrilik Kimya (aynı vakitte yüzde 30 kulübü üyesi), Koç Holding ve Tekfen Holding oldu. İdare Şurası endeksinde pariteye ulaşıp, Yıldız Pazar endeksinde en yüksek puanı alan şirket ise Türk Prysmian Kablo ve Sistemleri olarak açıklandı.
Cam tavanları kırıyorlar
Konferansta birebir vakitte “2020 İdare Şurasında Bayan Türkiye Raporu” da açıklandı. Raporun sonuçlarına nazaran, 2020 yılında Borsa İstanbul’da (BITS) süreç gören şirketlerin idare konseylerinde yer alan bayanları oranı yüzde 15.9’dan yüzde 17’ye yükseldi. BIST-100 şirketlerinde bağımsız idare şurası üyeleri ortasında bayan oranı ise yüzde 17,7’den yüzde 20,2’ye çıkarak, 2019 yılındaki artışı olumlu biçimde takip etti. Raporda ayrıyeten SPK’nın önerdiği en az bayan üye oranı olan yüzde 25’i yakalayan 116 şirketin, tüm şirketlerin yalnızca yüzde 29’unu oluşturduğu açıklanıyor.
En az 3 bayan üyesi olan 41 şirket, tüm şirketlerin yalnızca yüzde 10,3’ünü oluştururken; 356 şirketin şimdi karar sistemlerinde aktif toplumsal cinsiyet çeşitliliğini sağlayamamış olduğu görülüyor. Tüm BIST şirketleri içinde 134 şirket, BIST-100 içinde 25 şirket, hala tamamı erkeklerden oluşan konseyler tarafından yönetiliyor. Tüm BIST şirketlerinin yalnızca 37’sinin idare heyeti lideri bayan ve yalnızca 14’ünde bayan CEO’lar idare heyetlerinde yer alıyor.
2020’de 458 bayanın yüzde 42’sinin hâkim ortak olan ailelerin üyeleri ortasından seçildiğini belirtilirken, ‘Cam tavanı’ kırarak idare heyetlerine seçilen 265 bayan ise BIST şirketleri idare konseyi üyeliklerinin yalnızca yüzde 9,8’ini oluşturuyor.
Milliyet