Pandemi nedeniyle 65 yaş üstü vatandaşlara getirilen kısıtlamaların iptali için muharrir Ataol Behramoğlu’ndan sonra yargıya başvuran isimlerden biri de avukat Canan Arın (78). Türkiye’deki mahkemelerden olumsuz karar çıkması durumunda AİHM’nin yolunu tutacağını belirten Arın, yansısını şu sözlerle lisana getirdi:
“Bizlerin kamu araçlarına binmemiz yasak. Avukat olarak dolaşıyorum. Kartal Adliyesi’ne taksiyle mi gideceğim? Otobüsler parasız diye birkaç kendini bilmezin dolaşmaları mazeret edilerek toplu taşıma da kısıtlandı. Tüm 65 yaş üzeri vatandaşlar haksızlığa uğramış durumda. 65 yaş üzerine uygulanan kısıtlamalar yaş ayrımcılığı manasına gelir ve bu durum Anayasa’ya karşıttır. İstanbul 3 Numaralı Bölge Yönetim Mahkemsi’ne açtığım kısıtlamaların iptaline yönelik dava reddedildi. Davayı Danıştay’a taşıyacağım. Şayet sonuç çıkmazsa Anayasa Mahkemesi ve gerekirse AİHM’ye başvuracağım.”
Kısıtlı saatlerde sokakta denk gelip konuştuğumuz yaşlıların tamamı, kısıtlamalar nedeniyle buhrana girmek üzere olduklarını lisana getirdi. Çalışıp konutuna ekmek götürmek zorunda olan 65 yaşındaki Kadir Akyarlı, bir dokuma firmasının depo ve üretim sorumlusu olarak misyon yaptığını belirtErek, “İki evladım lisede okuyor. Konutumuz kira. Çocuklarımın okumasını, konutumun geçimini sağlamak için çalışmak zorundayım. Virüs ve ceza yeme riskine karşı her gün şirket aracıyla işime gidip geliyorum. Çift maske ve toplumsal uzaklık ikazına sıkı sıkıya uyuyorum. Benim durumumda olan çok sayıda insan var. İşsiz kalmak bizler üzere mecburiyetleri olanlar için mevt manasına geldiğinden, günlük iş mesaimize devam etmek zorundayız” diyerek sitem etti.
‘Pandemide bizi silip attılar’
Kadıköy’de yaşayan Feray Tosun (68) pandemide en büyük darbeyi yiyenlerin akranları olduğuna değinerek şöyle konuştu:
“Bizi silip attıklarını düşünüyorum. Kırmızı Oda dizisindeki Boncuk karakteri üzere dervişlerle konuşmaya başlayacağız. Saat 13.00’ü geçirdiysem sokakta korka korka yürüyorum. Aman biri görür mü kaygısıyla geriliyorum. Yaşlıların korunduğu söyleniyor fakat beşinci sınıf insan olduğumuzu düşünüyorum. Bir başıma hem mesken işlerimi hem banka ve resmi kurumlardaki işlerimi yetiştirmeye çalışıyorum. Bizden büyükler Meclis’te devleti yönetim ediyor. Risk varsa onlar da meskenlerine çekilsin. Konuta hapsedildiğimiz yetmezmiş üzere, toplu taşımayı da kullanamıyoruz. Herkesin taksiye binecek parası yok. Geçen gün yağmurun altında iki saat bankanın kapısında bekledim. İçeri tek tek aldıklarından iliklerime kadar ıslandım.”
‘Haydut üzere gizlenerek yürüyorum’
Bir öteki Kadıköylü Nihal Yamak (69) ise buhranın eşiğinde olduğunu haykırdı:
“Bu duruma ne kadar katlanacağımızı bilmiyorum fakat sabırlar tükenmiş durumda. Kıyıda bir kafede çay içmeyi, iki beşerle sohbet etmeyi özledim. Yalnız yaşadığım için, istediğim vakit istediğim yere giderek başımızı dağıtırken, mahpus hayatı yaşamaya başladım. Esasen sabah 10.00’da uyanıyorum. Kahvaltı, konutu toparlama derken saat 13.00 oluyor. Vallahi bıktık. Bizler kendimizi muhafazayı bilmiyor muyuz? Sokağa çıktığımda saati geçirmişsem haydut üzere gizlenerek yürüyorum.”
‘Özgürlüğe hasret kaldık’
Haydar Demir (70) ve Fahri Ünal (77), her gün kısıtlı vakit diliminde yürüyüşe çıkıp dertleşen vatandaşlardan. Mecidiyeköy sokaklarını arşınlayan ikili, en çok özgürlüğe hasret kaldıklarını lisana getiriyorlar. Haydar Demir, kış ortasında dışarıda hayat bulmaya çalıştıklarını söyleyerek, “Hiç olmazsa üç saatlik vakit diliminde kafe, pastane ve lokantalarda oturma hakkımız olsa. Soğukta, sokak ortasında dikilip sohbet etmek zorunda kalıyoruz. Ruhsal açıdan nitekim de yıprandık” dedi.
Fahri Ünal ise “Fiziksel açıdan bitkin hissediyorum. Dışlandığımı, yok sayıldığımı düşünüyorum. Neyse ki eşim hayatta, konuta gittiğimde dertleşip başımı omzuna yaslayabiliyorum. Rutin işlerimizi apar topar halletmeye çalışırken gerilim yükleniyoruz. Otobüse, metroya, vapura binememek farklı bir kaygı. Bizimkisi açık hava hapishanesinden hallice bir yaşam” tabirlerini kullandı.
65 yaş üstü için teklifler
Uzmanların kısıtlamalar nedeniyle meskenlerinde hareketsiz kalan ve kilo alma riski bulunan 65 yaş üstü bireyler için beslenme teklifleri ise şöyle:
Her gün taze zerzevat ve meyve tüketilmeli.
Haftada 2-3 defa kuru baklagiller tüketilmeli.
Bedene alınan toplam yağ, toplam güç alımının yüzde 30’unu geçmemeli.
Doymuş yağ alımı, toplam güç alımının yüzde 10’undan az olmalı.
Günde en az 8-10 bardak, 1.5, 2 litre su tüketilmeli.
Kâfi ölçüde lifli besinler tüketilmeli.
BİTTİ
Milliyet