Eğitimin daha sağlıklı ve kaliteli olması için okullarda yer dizaynının değeri pandemide bir defa daha anlaşıldı. Okula giriş çıkışlar ve koridorların ayrıştırılarak öğrencilerin birbirleriyle müsabakasının önüne geçilmesi, sınıflarda uygun uzaklıktaki oturma sistemi, kolay temizlenebilir açık raf sistemi, ortak alanlara yerleştirilen hijyen istasyonları, bağımsız çalışma alanları, belirli sayıda öğrenciyle açık alanda yapılacak ders düzenlemesi…
Salgın sürecinde okulların mekânsal dizaynında saymakla bitmeyecek tedbirler hayata geçiriliyor. Pekala, bu değerlerde dikkat edilmesi gereken noktalar neler? Yenilikçi eğitim yapıları ve okul ortamları üzerine çalışan pabedu ve PAB Mimarlık takımları, okullardaki mümkün fizikî düzenlemeleri görselleştirerek, veli ve öğrencilere rehber olabilecek bir çalışma hazırladı. Farklı ülkelerin benimsediği standartlardan derlenen teklifler şöyle:
Toplumsal ara koşul
Salgında sınıf, öğrencinin, ders dışı vakitlerde da vakit geçirebileceği, sosyalleşebileceği bir ömür alanı olarak kurgulanır. 20-24 öğrencinin bulunduğu sınıflar, salgın müddetince uygulanabilecek hibrit eğitim modeliyle 10-12 öğrenci tarafından birebir anda kullanılabilir.
Sınıfta taban kaplamasının değişimi ve tabandaki yönlendirme işaretleriyle öğrenci ve öğretmenlerin kullanım alanları tanımlanır; sirkülasyon ve oturma alanları ayrıştırılır.
Kolay temizlenebilir gereçten üretilmiş, sabitlenmiş ve tekerleksiz masa ile sandalyeler, 1,8 metre olarak uygun toplumsal uzaklık kabulüne nazaran sınıf içerisine tıpkı istikamete bakacak biçimde yerleştirilir.
Hijyen köşesi olsun
Öğrencilerin palto ve çanta üzere temel eşyalarını koyabilecekleri, her öğrencinin farklı bir kısma sahip olduğu, kolay temizlenebilir açık raf sistemi sınıfın belli noktalarında oluşturulur.
Pencere önüne konumlanmış bir okuma nişi yahut bağımsız bir çalışma köşesi öğrencinin aidiyet hissini güçlendirecektir.
Sınıf içerisinde girişe yakın konumlanacak bir hijyen köşesi, el yıkama, kolay yemek ve içecek hazırlama, su doldurma üzere gereksinimlerin ortak alanlara çıkmadan, teması azaltarak, sınıfta çözülebilmesine takviye olur.
Öğretmenin ders sırası ve ders dışı vakitlerde kullanabileceği çalışma köşesi, sınıf öğretmenleri ve tıpkı sınıfta bir sonraki derse devam edecek öğretmenlerin, öğretmenler odasına gitmeden kullanılabilecekleri özel bir alan sağlar.
Hibrit eğitimde dönüşümlü olarak kullanılan sınıfta, uzaktan eğitime imkân veren akıllı tahta, bilgisayar, tablet, kamera, mikrofon, irtibat yazılımları, yüksek süratli internet üzere altyapı ve donanımlar kullanıma hazır bulunmalı.
Temassız hareket
Sınıfta maskeyle konuşurken ve uzaktan eğitim esnasında dijital ortamda, sesin daha iyi duyulabilmesi için sınıf duvar ve tavanlarında iyileştirici akustik tedbirler alınabilir.
Açık alan düzenlemeleri iyileştirilebilir. Yer kattaki sınıflar direkt kendi bahçe alanlarına açılabilir. Dönüşümlü olarak kullanılabilecek ‘açık derslikler’ oluşturularak, eğitimin açık havada devam etmesi sağlanabilir.
Ortak alanlardaki geniş yerler, panolar, cam bölme duvarlar, bitki duvarları üzere bölmelerle ayrılarak, hareket ve kullanım kısıtlanır. Bekleme alanlarında oturma üniteleri, uygun araya nazaran yerleştirilir ve bölmelerle birbirinden ayrılır.
Okul giriş ve çıkış kapıları ayrıştırılarak, müsabakalar önlenir; yaya hareketinin farklı doğrultular üzerinde tek istikametli gerçekleşmesi sağlanır.
Ortak alanlarda uygun noktalara yerleştirilmiş hijyen istasyonları, dezenfektan, kağıt havlu üzere materyaller dezenfeksiyona dayanak verir.
Ortak kullanım alanlarında, yerlerde kullanılacak yönlendirme işaretleriyle uygun toplumsal aralık vurgulanır. Farklı taraflardaki yaya hareketinin, farklı doğrultular üzerinde, müsabakalarını önleyecek biçimde tek taraflı gerçekleşmesi sağlanır. Bu işaretler görme engelli kullanıcıları da kapsamalı.
Tuvalet kapıları üzere sık kullanılan kapıların sensörlü sistemlerle temassız açılması büyük yarar sağlar. Islak hacimler ve ortak alanlardaki lavabo bataryası, sabunluk üzere ekipmanların da sensörlü otomasyon sistemleriyle çalışması tercih edilebilir.
Milliyet