İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, Kars’ta düzenlenen güvenlik toplantısında yaptığı konuşmada yeni tip koronavirüs salgınıyla çaba çerçevesinde alınan 17 günlük tam kapanma sürecine ait bilgi verdi. Soylu, önlemler için tüm kontrol düzenekleriyle alanda olduklarını vurguladı. Kovid-19 hadisesi sayısının 63 bin civarından aşağıya hakikat inişe geçtiğini anımsatan Soylu, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Bugün geldiğimiz nokta 18 bin civarında. Milletimizin yapmış olduğu büyük bir fedakarlıkla sayılar 63 binden 18 bine inmiş durumdadır. Bu alanda da görülüyor zati. Hastanelerde, ağır bakım ünitelerinde tüm sayılar da net ve açık olarak ortadadır. Türkiye’nin her tarafında kentlerin giriş ve çıkışlarında, ana caddelerde tüm kontrollerimiz büyük bir anlayışla devam etmektedir. Günde ortalama 100 bin kolluk gücümüz, jandarma ve polisimiz, yalnızca genel asayiş, narkotik, terörle uğraşın dışında, öbür yaptığı işler dışında, salgın kontrolü gerçekleştirmiştir.”
Boşa gitmesin
Bir taraftan salgınla uğraş ederken öteki taraftan da ülkesinin iktisadını ayakta tutmaya çalışan bir anlayışın sürdürüldüğünü vurgulayan İçişleri Bakanı Soylu, şunları kaydetti:
“Bayrama yaklaşıyoruz ve milletimizden bir fedakarlık daha bekliyoruz. Bu hastalık temasla bulaşıyor. Bayram hepimizin bayramı ve geleceğimizde eksilmeden daha hoş bayramlar geçirebilmemiz için daima birlikte kurallara uymalıyız, önlemlere uymalıyız. Şayet bayramlaşmalarda kurallara uymazsak karşılaştığımız bu musibetin yükü üzerimizden kalkmaz ve fedakarlığımız boşuna masraf. Çocuklarımız artık okula gitmek istiyor, esnaflarımız dükkanlarını açmak istiyor. Milletimizden istirhamımız, onlardan çok şey istediğimizin şuurundayız fakat ‘önce sabır sonra bayram’ diyoruz. Bayramda da sabretmeliyiz.”
Soylu, Türkiye’de ortalama 500-600 pazar açıldığını söz ederek, gelecek cumartesi günü de pazar yerleri için birebir kuralları uygulayacaklarını kelamlarına ekledi.
Prof. Dr. Tezer: Çocuklar da aşılanmalı
Sıhhat Bakanlığı Bilim Konseyi Üyesi Prof. Dr. Hasan Tezer, mutasyonlu virüsün bütün yaş kümelerinde eşit oranda bulaşıcılık gösterdiğini, bulaşıcılık fazla olduğu için çocukların da etkilenen kümesi oluşturduğunu söyledi. Tezer, “Bundan evvelki devirlerde konutlarda anne baba enfekteyken çocuk enfekte olmuyordu ya da 1 kişi enfekte kalıyordu. Lakin artık bütün konut ahalisinin enfekte olduğunu görüyoruz ve çocukların da etkilendiğini söyleyebiliriz. Fakat ‘Çocuklarda daha ağır seyrediyor’, ‘Daha ölümcül bir hale geldi’, ‘Yoğun bakım muhtaçlığı daha fazla oldu’ demek için bununla ilgili elimizde bilimsel data yok. Kendi gözlemlerimizde o denli. Ancak hadiselerin artması ile oran da arttığı için çocuk hadise sayıları da artacaktır” dedi.
Çocuklarda denendi
Prof. Dr. Tezer, Pfizer-BioNTech aşısının 12-15 yaş ortasındaki 2260 çocukta yapılmış aşı çalışmasının tamamlandığını belirterek, şu bilgileri verdi:
“Genel manada baktığımız vakit daha evvel yapılmış olan 16-25 yaş kümesi çalışma ile kıyaslandığında yan tesirlerinin farklı olmadığı, çok önemli yan tesirlerinin olmadığı tabir edildi. Yani çalışmanın sonucunda aşı 12-15 yaş kümesinde inançlı ve yüzde 100 tesirli olarak açıklandı. Bu sonuçlarla da ABD Besin ve İlaç Dairesi’ne (FDA) müracaat yapıldı. Zannedersem haftaya acil kullanım onayı için görüşmeler gerçekleşecek. Bu hafta Kanada’nın bir eyaletinde hadise sayıları fazla olduğu için okullarda bulaş arttığı için okullar kapatılmış durumdaydı ve bu kapatmadan 1 gün sonra Kanada hükümeti dünyada birinci defa 12-15 yaş ortasındaki çocuklarda Pfizer-BioNTech aşısının kullanım müsaadesi onayını verdi. Yakın vakitte birinci doz aşılar çocuklara yapılacak. Emel çocukların okullarına aşılı olarak dönmeleri ve öğretmenlerinde aşılamaları sağlanıp inançlı okul ortamı, bulaşın az olduğu bir okul ortamını sağlamak.
Uygunluğu tartışılacak
Toplumsal bağışıklık için toplumun yüzde 70’inin bağışık hale gelmesi gerekiyor. Burada çocuklar da değerli kümesi oluşturuyor. Çocuklarda güvenlik çalışmaları çok kıymetli ve aşıların inançlı olması gerekiyor. Erişkin çalışmalarından projeksiyonları yapılıyor fakat çalışmaların kendi dizaynında her ülkenin kendi oluşturmuş olduğu bağımsız bilimsel komiteler tarafından kıymetlendirilmesi gerekiyor. Gerçekten Kanada’da Sıhhat Bakanlığı’nın oluşturduğu bağımsız bilimsel şura dataları değerlendirdikten sonra kullanım onayı verdi. Her ülke güvenlik çalışmalarını ayrıntısıyla değerlendirecektir, akabinde çocuklara uygulanabilirliğini tartışacaktır.”
Türkiye’de 22 milyon çocuk var
Prof. Dr. Hasan Tezer, çocukların neden aşılanması gerektiği konusunda ise şunları söyledi:
“Birincisi, ülkemizde yaklaşık 22 milyon çocuk olduğunu söyleyebiliriz. Bu da tüm nüfusun yüzde 27’sine denk geliyor ve toplumsal bağışıklık sağlanabilmesi için nüfusun yüzde 50-70’inin aşılanması gerektiğini söylüyorduk. Çocuklarda hastalık hafif geçiriliyor şu an bile bunu söyleyebiliriz. Çocukların ağır bakım muhtaçlığı ya da ağır geçirme durumları çok fazla olmuyor bunu biliyoruz ancak çok az bir çocuk da olsa Multisistem İnflamatuar Sendromu (MIS-C) dediğimiz tablo gelişebiliyor. Bunun olmaması için aşılanabilirler, çocuklar çok hafif geçiriyor lakin bulaşta bir faktör olabilirler. Bu bulaşı engellemek için çocukların aşılanmaları hayli değerli. Bu yüzden çocukların da aşikâr bir mühlet sonra erişkin aşılanmalar tamamlandıktan sonra artık aşılanması kıymetli bir hal alacak.”
‘Temaslılara 3 gün sonra test’ önerisi
Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Ümit Savaşçı, koronavirüs temaslılarına en erken 3 gün sonra yahut ortalama olarak 5’inci gün PCR testi yapılması gerektiğini söyledi. Kovid-19 testlerinde aldatıcı negatifliğe karşı ihtarda bulunan Dr. Savaşçı, “Son periyotlarda, mutasyonların testten kaçabildiğine, PCR testlerinin negatif çıktığına dair kimi tezler ortaya atıldı. Aslında bu türlü bir şey yok, en iyi PCR prosedürü bile yüzde 80 teşhis koydurur. İş yerinde mesela birisi ile temas ettiğinizde şayet siz çabucak birebir gün yahut sonraki gün test verirseniz negatif çıkarsınız; ancak daha sonraki günlerde pozitifleşebilir” dedi.
Temas günü aldatıcı
Doç. Dr. Savaşçı, temastan en erken 3’üncü günden sonra test yaptırılmasının manalı olduğunu belirterek şunları söyledi: “İşlemin de yanlışsız formda yapılmasına müsaade etmemiz gerekiyor. Şayet kaçış yapıp düzgün örnek vermezsek testimiz negatif çıkacak, bu da ilerleyen devirlerde hem tedavi almamızı geciktirmeye, hem de hastalığın ilerleyip bizim şu anda bilhassa gençlerde gördüğümüz akciğerin ileri evre tutulumu ile badirelere neden olacaktır. Birebir aile içinde bir kişi olumlu çıkıyor, öbür bireyler tıpkı gün test yaptırdıkları için de negatif gözüküyor. Aslında aldatıcı bir negatiflik oluyor. O kişi sonraki gün çıkıp dolaşmaya başlıyor, işine gidiyor, toplu taşıma araçlarını kullanıyor, mesken içinde de öbürleri ile temas kurmaya başlıyor. Virüsü fark etmeden yayıyor, kendi hastalığı da ilerliyor.”
‘Tatilden dönenler kesinlikle izole olsun’
Doç. Dr. Ümit Savaşçı, kapanmanın sona ermesi ile büyükşehirlere dönüşlerin hadiselerin artmasına neden olup olmayacağına ait yaptığı değerlendirmede ise, “Tatilden döndükten sonra kesinlikle kendilerini biraz izole etsinler. Bilhassa turizm cenneti olan birtakım merkezlerde, Karadeniz’de hadise sayıları kapanmanın bitmesi ile artabilir” dedi. Kapanmanın sona ermesiyle kademeli bir geçişin olacağını tabir eden Doç. Dr. Savaşçı, “Okullar eylül periyoduna kadar açılmasın. Öğretmenlerin büyük kısmı aşılanmadı. Çocukların bulaştırma oranları hala çok yüksek. Okulları açmadan bu süreci aşılanma ile tamamlayabilirsek istenmeyen hadise artışı da yaşanmayacaktır” ikazında bulundu.
Oturma müsaadesi olup sokağa çıkana ceza
İstanbul Beyoğlu’nda tam kapanma kapsamında turistlere yönelik kontrol yapıldı. Beyoğlu İlçe Emniyet Müdürlüğü ve turizm polisi takımlarının kontrolleri kapsamında İstiklal Caddesi’ne giren turistler tek tek durdurularak dokümanları denetim edildi. Türkiye’de oturma müsaadesi olduğu için dışarı çıkmamaları gereken yabancı asıllı şahıslara ise cezai süreç uygulandı. Atlı Polis Birliği’ne bağlı takımların İstiklal Caddesi ve etrafında devriye vazifesi yaptı. İçişleri Bakanlığı, koronavirüs salgınıyla gayrette 29 Nisan Perşembe günü saat 19.00’da başlayıp, 17 Mayıs Pazartesi saat 05.00’e kadar sürecek tam kapanma genelgesine nazaran, oturma müsaadeleri olup, ikametleri Türkiye’de kayıtlı olan yabancı asıllı bireyler yasaklardan muaf tutulmamıştı.
Günlük hadise 15 bine düştü
Türkiye’de dün 197 bin 468 Kovid-19 testi yapıldı, 15 bin 191 kişinin testi müspet çıktı, 283 kişi hayatını kaybetti. Türkiye Günlük Koronavirüs Tablosu’na nazaran; hasta sayısı 2 bin 102 oldu, 25 bin 694 kişinin tedavisi ya da karantinasının sona ermesiyle iyileşen sayısı 4 milyon 716 bin 918’e yükseldi. Test sayısı 49 milyon 390 bin 141’e ulaştı, olay sayısı 5 milyon 31 bin 332, vefat sayısı 43 bin 29, ağır hasta sayısı 3 bin 81 oldu.
Milliyet