Sıhhat Bakanlığı, halk ortasında “kist hastalığı” olarak bilinen ve Türkiye’de çok yaygın görülmesi nedeniyle halk sıhhati meselelerine neden olan Kistik Ekinokokkoz Mevcut Durum Raporu’nu açıkladı. Raporda, 2008 yılında 408 olan olay sayısının, 2019 sonunda bin 867’yi bulduğu belirtildi. 2008-2019 ortasında hastalık nedeniyle iki kişinin hayatını kaybettiği belirtilen raporda, Kistik Ekinokokkozis (KE) insidans suratı en yüksek olan Van’da 2010-2014 ortasında yüzbinde 4,12 olan hastalık insidans suratının 2015-2019 ortasında yüzbinde 8,70’e yükseldiği kaydedildi. Van’ı Ağrı, Iğdır ve Kırşehir’in takip etti. KE insidans suratının en düşük olduğu vilayet ise Zonguldak. Sıhhat Bakanlığı Halk Sıhhati Genel Müdürlüğü Zoonotik ve Vektörel Hastalıklar Dairesi Başkanlığı tertibinde hazırlanan, “Türkiye Zoonotik Hastalıklar Aksiyon Planı (2019-2023)” kapsamındaki faaliyetlerin yerine getirilmesi halinde Türkiye’de, KE’nin denetim altına alınabileceği vurgulanan raporda, şu tekliflere yer verildi:
Eğitim gereci hazırlanmalı (Poster, afiş, broşür, el kitapçığı).
Görsel ve yazılı basında hastalık hakkında bilgilerin paylaşılması sağlanmalı.
RTÜK ile iş birliği içerisinde Medya üzerinden farkındalık çalışmaları yürütülmeli.
Kamu spotu hazırlanarak televizyonlarda gösterilmeli.
Veteriner doktorlar, sıhhat çalışanları, mezbaha çalışanları, kasaplar, çiftlik sahipleri, muhtarlar, öğretmenler, din vazifelileri üzere meslek mensuplarına yönelik eğitimler düzenlenmeli.
Kurban Bayramı namazlarında hazırlanan hutbenin sonuna hastalığın halk sıhhati istikametinden değerine vurgu yapılmalı.
Ne yapılmalı?
Köpek ve kedilere mümkün olduğu kadar çiğ et verilmemeli.
Şahsî paklık kurallarına dikkat edilmeli, içme ve kullanma suları pak olmalı, çiğ yenen zerzevat ve meyveler bol su ile iyice yıkandıktan sonra tüketilmeli.
Kesilen yahut ölen hayvanların kist bulunduran organları köpeklerin ve öbür etçil hayvanların ulaşamayacağı biçimde gömülerek bertaraf edilmeli.
Köpekler yılda dört kere iç parazitlere karşı ilaçlanmalı.
Sokaklarda hür dolaşan köpeklerin okşanması ve sevilmesi sırasında parazit yumurtaları ellere geçebiliyor. Bu nedenle, bilhassa çocukların köpeklerle temasından sonra ellerini bol su ve sabunla yıkamalı.
Kistik Ekinokokkoz nedir?
Kistik ekinokokkoz hastalığının etkeni, Echinococcus granulosus ismi verilen bir parazit. Bu parazitin temel kaynağı köpek, kurt, tilki üzere et yiyen hayvanlar. Hastalık köpek dışkısı ile atılan yumurtalar ile beşere bulaşıyor. En büyük risk kümesini parazit gayreti yapılmamış enfekte köpeklerle teması olan koyun, keçi, inek üzere hayvancılıkla uğraşan şahıslar oluşturuyor. Türkiye’de kist hidatiğin sorun olmasının nedenlerinden biri de bilhassa kurban bayramlarında yapılan kısımlar sonrası kistli sakatatları gömmek yerine, köpeklere yedirmek ya da rastgele ortada bırakarak sokak köpeklerinin bu sakatatlarla beslenmelerine yol açmak.
Milliyet
