İstanbul’daki olay artışlarını Milliyet’e kıymetlendiren Prof. Dr. Çalışkan, vilayetlerin yer aldığı renk haritasında birden çok parametrenin dikkate alındığını belirterek, “100 bin bireyde görülen hadise sayısı, bunun yanı sıra test müspetlik oranı, olay artış ivmesi, ağır bakım yatak doluluk oranları… Bunların hepsi birleştirilerek bir puantaj sistemi yapılarak renk haritası belirleniyor. Yalnızca görülme sıklığındaki artış bir ili tek başına kırmızı yapmaya kâfi değil” dedi. Vilayetlerin renk değişiminin 14 günlük müddetlerde yapıldığına vurgu yapan Çalışkan, “Şu anki 7 günlük ortalama hadise sayısına baktığımızda artışı gözlemliyoruz. Bu bir ikaz. Bunu bu türlü kabul ediyoruz. Şayet vilayetler bu artışın nedenlerini ortaya koyup bunları giderme istikametinde müdahale ederlerse en azından bir duraksama, bir platoya gelme kelam konusu olabilir” diye konuştu.
‘Tüm ülkeyi etkiliyor’
İstanbul’u Türkiye’nin amiral gemisi olarak gördüklerini belirten Çalışkan, şu değerlendirmeleri yaptı:
“Türkiye’de her 7 bireyden birisi İstanbul’da yaşıyor. İstanbul’u etkileyen durum, tüm Türkiye’yi etkiliyor. İstanbul’dan civar vilayetlere, Türkiye’nin dört bir yanına nüfus hareketliliği çeşitli nedenlerle çok sık oluyor. O yüzden İstanbul’u denetim altında tutarsak tüm Türkiye’yi denetim altında tutabiliriz noktasındayız. İstanbul’un daha evvel kırmızı renkli vilayetler ortasında olmaması sevindiriciydi. Lakin bu ivme, bu süratli artış bir ikaz. Bir hafta sonraki kıymetlendirme açısından bakıldığında, ivme bu halde devam ederse tabiki kırmızı renklerle gösterilen vilayetler ortasında yer alması, kırmızıya geçmesi işten bile değil. Lakin şayet alarm belirtisi olarak kabul edilip kurallara uymayla ilgili vilayet, ilçeler daha kendi bölgelerine has önlemlerini alabilirlerse o vakit platoya, bir düzlüğe çıkabiliriz. Biz hafta sonu yaşadığımız temasların sonucunu bir 10 gün sonra göreceğiz. İstanbul’da da son derece sıkışık görüntüler vardı. O sıkışık görüntüleri bir 10 gün sonra hadise artışı olarak göreceğiz. Son olarak kapalı ortam, kalabalık ve berbat havalandırmadan kendimizi sakınalım.”
Artışta Karadeniz tesiri
İstanbul’daki hadise sayılarının artmasının sebebinin denetimsiz toplumsal yaşama geçiş olmadığını belirten Prof. Dr. Çalışkan, “Çünkü biz 7 ila 10 günlük bir kuluçka mühleti koyuyoruz. Şu anki hadiselerin artışı bundan 7 ila 10 gün evvelki durumun yansıması. Gecikmeli yansıyor, kuluçka müddeti nedeniyle. Buradaki artış nedeni büyük ihtimalle Karadeniz bölgesinde çok yüksek olay görülme sıklıkları var. Ordu, Rize, Trabzon, Samsun’daki bireylerin İstanbul’da da meskenleri var. Olay sayısı arttı diye Karadeniz’deki vilayetlerde, bir kısmı İstanbul’a dönüş yaptı kuvvetle muhtemelen. Bir de ‘hoşgeldin’e gitme adeti var. Artı mutasyonlu virüsün bulaşı daha kolay oluyor. O yüzden daha kolay yayılıyor. Şu anki artışları biz daha çok denetimli toplumsal yaşama geçişten evvelki kurallara uymamamız ve mutasyona bağlıyoruz” diye konuştu.
Milliyet