Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Zelzele Araştırma Enstitüsü uzmanları, İstanbul’u etkileyecek muhtemel büyük zelzeleye yönelik çalışmalarını aralıksız sürdürüyor.
Uzmanlar, Marmara Denizi’nin tabanını karış karış tarayarak beklenen felaketin risk tahlillerini yapıyorlar. Fakat tüm çalışmalar devam ederken, bir yandan da Türkiye’ye has akıl almaz hadiseler yaşanıyor.
Sismik hareketliliği tespit etmek için Marmara Denizi’ne döşenen fiber optik kabloların trol teknelerinin bilinçsiz avlanmaları yüzünden parçalanması çalışmalara sekte vururken, denizdeki zelzele ölçüm aygıtlarının yerlerini gösteren şamandıraların da çalındığı ortaya çıktı.
Kandilli Rasathanesi Bölgesel Deprem-Tsunami İzleme ve Kıymetlendirme Merkezi Müdürü Dr. Doğan Kalafat, “Deprem ölçüm aygıtları ile kablo irtibatlarının yerini gösteren ‘hacıyatmaz’ diye tanımlanan 30 bin lira kıymetindeki şamandıralar üzerime zimmetliydi. Aygıt ve kabloların yerini işaretlemek için kullandığımız bu kesimler 5 yıl evvel çalındı. Kim, neden çaldı anlamış değiliz. Rasathaneye ilişkin şamandıraları çalanlar bir türlü bulunamıyor. 2.5 metrelik, reflektörlü, şamandıraların akıbetini bilen varsa bize ulaşsın” dedi.
‘Beş tanesi yok’
Hırsızlık hadisesinin trolle avlanan balıkçılardan sonra ikinci defa şok yaşattığını söyleyen Kalafat, “Deprem ölçüm ve tahlillerine yönelik kıymetli aletlerimiz hem bilinçsizlik hem de hırsızlık nedeniyle kullanım dışı kaldı. Şu an için elimizde 5 kablo ve aygıttan, yalnızca 1’i sağlam ayrıyeten 5 şamandıramız kayıp. Binbir zorluklarla hayata geçirdiğimiz projelerin bu formda ziyan görmesi bizi derinden yaraladı. Bugüne kadar şamandıra hırsızlığını gündeme getirmemiştik lakin içimizdeki yarayı paylaşmak istedim” diye konuştu.
‘Anlık bilgiler gitti’
Kopan fiber optik kabloların kıymetine değinen Prof. Dr. Özener, “Sistem sayesinde datalar anlık olarak merkezde toplanıyordu. Deniz tabanının bin 200 metre derinliğine bile aygıtlar yerleştirildi. Ölçüm ve takip sistemleri için 70 kilometre fiber optik kablolar döşendi. Trolle avlanan balıkçılar ise 6 yıl evvel kıyıya 20-30 metrelik aradan geçen fiber optik kabloları
parçaladılar. Tüm ikazlara karşın bilinçsiz avlanma nedeniyle kablolar ve beraberinde aygıtlar ziyan gördü. 6 yıldır anlık bilgi alamıyoruz. Bunun yerine Marmara Denizi içinde, Türk-Japon projesi kapsamında deniz tabanı sismometre aygıtlarında depolanan bilgileri muhakkak dönemlerde inceliyoruz” diye konuştu.
Adalar’a konulabilir
Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Sarsıntı Araştırma Enstitüsü Müdürü Haluk Özener, trolle avlanan balıkçılar nedeniyle ziyan gören kabloların tekrar yerleştirilmesinin önemli bir bütçe gerektirdiğini belirterek, “Sismik hareketleri ölçmeye yarayan aygıt ve kablolar, geçmişte Türk Telekom’un maddi katkılarıyla yerleştirilmişti. Özel bölümün takviyesi olursa sistem yine, süratlice kurulur” bilgisini verdi.
Milliyet
