Çin’in Vuhan kentinde geçen yıl aralık ayı sonunda ortaya çıkan yeni tip koronavirüs salgını birçok ülkede tesirini göstermeye devam ediyor. Dünyada koronavirüs olay sayısı 51 milyonu geçti. Virüsün neden olduğu Kovid-19 hastalığı sonucu hayatını kaybedenlerin sayısı da 1.2 milyonu aştı. ABD merkezli Pfizer ile birlikte geliştirdikleri “BNT162b1” ismini verdikleri potansiyel Kovid-19 aşısında yüzde 90 muvaffakiyete ulaştıklarını açıklayan Almanya merkezli BioNTech, dünyaya umut oldu.
BioNTech şirketinin aileleri Türkiye’den Almanya’ya göçmüş kurucuları Prof. Dr. Hasret Türeci ve Prof. Dr. Uğur Şahin de bu umudun büyük bir kesimi. Evli olan Türeci ve Şahin’in bu başarısı, son yıllarda göç konusunun tartışıldığı Almanya’da, göçmenlerin gittiği ülkelere katkısına dair de değerli bir örnek olarak gösteriliyor.
BioNTech firmasının sahipleri Prof. Dr. Şahin ve eşi Prof. Dr. Türeci, göçmen ailelerin çocukları olarak başladıkları hayatlarında azmin, çalışmanın ve bilginin her manisi aştığını da gösterdi. Avrupa Islahat Merkezi baş ekonomisti Christian Oden Twitter paylaşımında Şahin’den şöyle bahsetti:
“Almanya uzun müddet göç konusunda ne kadar açık olması gerektiği bahsiyle uğraştı ve savaş sonrasındaki ‘misafir işçiler’ programı daima sorgulandı. Uğur Şahin’in babası Köln’deki Ford fabrikasında çalışmaya gelen bu konuk çalışanlardan biriydi, artık oğlu dünyayı saran salgına son veren kişi olabilir.”
BioNTech’in CEO’su olan 55 yaşındaki Prof. Uğur Şahin, İskenderun’da doğduktan sonra 4 yaşında ailesiyle birlikte Almanya’ya göçtü. Babası Ford fabrikasında personel olarak çalışıyordu. Okula başladığında Almanca’ya yeteri kadar hakim olamadığı için çok zorlanan Şahin için öğretmenleri “Okuyamaz” diyerek eğitim algısı nispeten düşük olan çocukların gönderildiği “Hauptschule”ye gönderilmek istendi.
Lakin o şanslıydı. Bir Alman komşusu Şahin’in haklarını savundu, öğretmenlerini ve okul idaresini ikna etti, Uğur Şahin’in öbür çocukların da gittiği okula devam etmesini sağladı. Şahin verdiği bir röportajda o günleri “Öğretmenim beni Hauptschule’ye göndermek istemişti. Lakin ortaya giren Alman komşumuz sayesinde oraya gitmekten kurtuldum” diye anlatmıştı. Kısa bir mühlet sonra hem okuluna hem de Almanca’ya hakim oldu ve başarılı lise hayatının akabinde daima istediği Köln Üniversitesi Tıp Fakültesi’ne girdi ve bitirdi.
Kanser üzerine çalışmalara ilgi duyan Prof. Dr. Şahin, kendisine 19’uncu yüzyılda çağdaş bağışıklık sistemini bulan ve kansere karşı birinci kere kemoterapiyi geliştiren bilim insanı Paul Ehrlich’i örnek aldı.
Zorlukları aştılar
Ganymed şirketini 2001’de kuran Prof. Dr. Uğur Şahin, 2008’de eşiyle birlikte BioNTech’i kurarak kendi yollarında süratle ilerlemeye başladı. İmmünolog ve onkolog olan Şahin, tıpkı vakitte Mainz Üniversitesi Tıp Merkezi’nde de derslerine devam ederek genç bilim beşerlerine yol gösteriyor. Şirketleriyle birçok değerli çalışmaya imza atan çift, şu anda Almanya’nın en varlıklı 100 şahsı ortasında. Şirketinde yönetici olan Prof. Dr. Hasret Türeci birebir vakitte Kanser İmmünoterapi Derneği Lideri.
Babasının yolundan gitti
Üniversiteyi bitirdikten sonra Saarland Hamburg Üniversitesi’nde çalışmalara başlayan Prof. Dr. Uğur Şahin, kendisi üzere göçmen bir ailenin çocuğu olan eşi Prof. Dr. Hasret Türeci ile de burada tanıştı. Babası İstanbul’da bir hekim olan Türeci’nin ailesi, doğumundan evvel Almanya’ya göçtü. Baba mesleği olan doktorluğa gönül veren Türeci, Saarland Üniversitesi tıp okuduktan sonra araştırmalarını sürdürürken tanıştığı ile 2001’de evlendi. 53 yaşındaki Prof. Dr. Şahin verdiği bir röportajda düğün günlerinde bile laboratuvarda çalışmalarını sürdürdüklerini anlatmıştı. Şahin, çalışmalarını kansere karşı ağırlaştırırken, kanserli hücreyle sağlıklı hücreyi birbirinden ayırıp kanserli hücreyi yok eden bir aşı geliştirdi. Şahin tekrar birçok kanser tipinde kanserli hücrelerle savaşan antikorlar üzerinde çalışmalar yürütüyor.
ABD’de bir dozu 19.5 dolar
Amerikan ilaç şirketi Pfizer ile Türk bilim insanı Prof. Dr. Uğur Şahin’in kurucu ortağı olduğu Alman biyoteknoloji firması BioNTech’in Kovid-19’a karşı geliştirmekte olduğu BNT162b1 isimli aşı adayı, Türkiye’nin de ortasında bulunduğu 6 ülkede 43 bin 538 kişi üzerinde test edildi, denemelerde şimdiye kadar önemli bir güvenlik telaşı ortaya çıkmadı. BioNTech daha evvel 2020 sonuna kadar global olarak 100 milyon ve 2021 sonuna kadar 1.3 milyar doz aşı daha üretmeyi planladığını duyurmuştu. Pfizer ve BioNTech, kelam konusu aşının tedariki için ABD, AB, İngiltere, Kanada ve Japonya ile ön muahede imzalamıştı. Şirketler, ABD hükümetine 100 milyon doz aşı sağlamak için 1.95 milyar dolarlık bir kontrata imza atmıştı. İki doz halinde uygulanan aşının ABD’deki fiyatının doz başına 19.5 dolar (159 TL) olacağı açıklanmıştı. AB Komitesi ise şirketlerle yakında kontrat imzalayacağını duyurmuştu. Deneysel aşı, Kovid-19’a karşı müdafaayı ikinci dozdan sonra 7. , tek doz uygulanması halinde ise 28’inci günden itibaren başlıyor.
Milliyet
