Türkiye’nin buğday, ayçiçeği, çeltik üzere eserlerin en değerli merkezlerinden olan Trakya, son 91 yılın en kurak periyodunu yaşıyor. Üreticiler, ayçiçeği ve buğday üzere eserlerde kuraklık nedeniyle randıman kaybı yaşarken, bölgede içme suyu ve sulama emelli kullanılan baraj ve göletlerin kimileri kuruma noktasına geldi, kimilerinde su düzeyleri önemli oranda düştü.
TRAKYA’DAKİ BARAJLARDA DOLULUK ORANI YÜZDE 33
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü (DSİ) bilgilerine nazaran, son yağışlarla birlikte Trakya’daki 14 barajdaki doluluk oranı yüzde 20’den yüzde 33’e yükseldi. Edirne’nin içme suyunu sağlayan Kırklareli’deki Kayalıköy Barajı’ndaki doluluk oranı da yüzde 2’ye düştü. Barajdaki su düzeyinin düşmesi üzerine Edirne Belediyesi, kentin içme suyunu Süloğlu Barajı’ndan sağlamaya başladı. 45 milyon metreküplük hacmi bulunan Süloğlu Barajı’ndaki doluluk oranı ise yüzde 32 olarak ölçüldü.
EDİRNE’DE SU KUYULARI AÇILIYOR
Edirne Belediye Lideri Recep Gürkan, kentin içme suyunu 2017 yılından itibaren Kayalıköy Barajı’ndan sağladıklarını belirterek, “Ancak geçtiğimiz yazın ve bu yılın Trakya’da son 91 yılın en kurak devri olması nedeniyle Kayalıköy Barajı’ndaki su rezervinin de meyyit hacme yaklaşması nedeniyle biz tekrar daha yüksek kapasiteli, yaklaşık 14 milyon metreküp suyu olan Süloğlu Barajı’na döndük DSİ ile ortak çalışmayla. İçme suyu gereksinimimizin büyük kısmını 2 – 2,5 aydır Süloğlu Barajı’ndan karşılıyoruz, bir kısmını da yüzde 30’luk kısmını da Paşaçayırı’ndaki içme suyu kuyularından karşılıyoruz. Bu manada DSİ Genel Müdürlüğü’ne ve Edirne Bölge Müdürlüğü’ne teşekkür ediyorum. Çok entegre bir çalışmamız var. Paşaçayırı’nda 12 tane içme suyu kuyumuz var ve hepsi aktif durumda. Geçen hafta arkadaşlarım teknik çalışma yaptı ve artık 3 tane daha ek kuyu açıyoruz burada. Münasebetiyle kuyu sayımız 15’e çıkacak. Yeniden Süloğlu Barajı çizgisi ile Kayalıköy Barajı çizgisinin birleştiği noktada 2 çizgisi birleştiriyoruz. Zira Süloğlu sınırı çok eski. Onunla ilgili de proje hazır, yakında DSİ ihaleye çıkacak. Ortada kalan 7 kilometrelik asbest sınırı çelik hatta çevireceğiz ve bundan sonra çok uzun yıllar Edirne suyun taşınması manasında bir problem yaşamayacak” dedi.
Kuraklığın tehlike olduğunu söyleyen Gürkan, “Bununla ilgili de üzerinde çalıştığımız çeşitli mevzular var. Suyun daha tasarruflu kullanılması, daha ekonomik kullanılması formunda. Onu da önümüzdeki günlerde daha tasarruflu konusunda nasıl davranmamız gerektiği ile ilgili vatandaşımıza açıklayacağız. Tekrar bu çalışmayı da DSİ ile ortaklaşa yapıp Edirne kamuoyuna açıklayacağız. Bir kampanya biçiminde bu. Bu hususta çok senaryo, teori var. Bir birçok da şunu işaret ediyor: gelecekteki en büyük tehdit su yahut en büyük savaş su kaynaklarıyla ilgili olacak savaş. Bunu teorisyenler, bilim insanları söylüyor. Bizim var olan su kaynaklarını çok daha efektif kullanmamız gerekiyor, çok daha yerinde kullanmamız gerekiyor” diye konuştu.
‘BARAJLARDA 5-6 AYLIK İÇME SUYU VAR’
Edirne’nin içme suyunun sağlandığı Süloğlu Barajı’nda 14 milyon, Kayalıköy Barajı’nda ise 8 milyon metreküp su bulunduğunu belirten Gürkan, “Bu su şu anda kâfi mi? Edirne’ye kâfi mi? Şu an için kâfi. Ancak çok yakın vakitte, yani 1-2 ay üzere değil. Baktığımızda 5 -6 aylık, içme suyu kuyuları hariç barajlarımızda su var. Bu vakit zarfında kesinlikle yağışların olacağını ön görüyoruz. Yağışlarla bir arada barajlardaki su düzeyi arttıkça bu kasvet azalacak. Fakat dediğim üzere bizim var olan suyu da alabildiğine kullanalım demememiz gerekiyor. Arkadaşlarım bir çalışma yapıyor. Musluklar için bir aparat var. Suyun daha tasarruflu kullanılmasını öngören bir grup çalışmaları var. Önümüzdeki günlerde bunu açıklayacağım. Ancak şu kesin; kuraklığın nasıl ilerleyeceğini kestiremiyoruz. Yağışların ne ölçü olacağını bilemiyoruz. Mesela Trakya’da uzun yıllardır kar yağışı da yok. Tekrar yeraltı sularında önemli çekilme kelam konusu. Düne kadar 10 metrede bulduğumuz artezyen suları bugün 50 – 100 – 300 metrede bulunuyor. Bunları hem çıkarmak daha zorlaşıyor, hem taşımak daha maliyetli hale geliyor. O nedenle vatandaşlarımızın bu manada konutlarında, işyerlerinde kullandıkları suyu daha ekonomik, daha tasarruflu ve daha efektif kullanmaları çok önemli” sözlerini kullandı.
‘TOPRAK SUYA DOYMADI’
Edirne Ziraat Odası Lideri Hüseyin Otomobilci, bölgede yaşanan kuraklığın üretimi olumsuz etkilediğini belirterek, “Son periyotta buğday ekiminden bu yana yaklaşık 160 kilo yağış aldık fakat bu yağışlar şu an için kâfi ama toprak kâfi düzeyde su doyumuna ulaşmadı. Barajlarda ise bırakın Edirne’yi Türkiye genelinde doluluk oranı yüzde 20 – 30’larda. Doğal olarak da yağışlar gelmezse bu ekilen ve bundan sonra ekilecek eserleri bu durum etkileyecektir. Bizim için Edirne olarak yapmamız gereken akıp giden 2 nehrimize odaklanmak kıymetli olan. Bu ırmaklarımız akıp denize dökülüyor. Bilhassa hiçbir yere su kullanılmayan bu kış devrinde barajlarımızı buradan doldurup yaz devrinde sulama gereken periyotta sulayabilir hale getirmemiz gerekiyor. Burada da her vakit bahsettiğim projesi biten Çömlekköy Barajı çok kıymetli. İhale kademesinde olan bu barajı, bakanlığımızın bir an evvel ihale evresinde olan bu projeleri hayata geçirip sonrasında da bütün sulama alanlarını, yatırımlarını arttırarak hayata geçirilmesi gerekiyor. Bulgaristan hududundan sonra suya birinci hakim olabileceğimiz alan Çömlek Köy Barajı. Burada suyu depolayıp, gereksinim olduğunda da kuraklık periyodunda sulayabilir hale getirmemiz gerekiyor” diye konuştu.
‘CİDDİ YAĞIŞ OLMASI LAZIM’
Otomobilci, Türkiye genelinde içme suyunun riskli hale geldiğini belirterek, “İnşallah yağış olacaktır. 2008 yılından sonra bir tek geçen yıl bu kadar düştü yağış oranı. Evvelki yıllarda yaklaşık 700 kilogramdı. Geçen yıl 400 kilograma kadar düştü. Düzey bayağı düştü. Çabucak çabucak yarı yarıya diyebiliriz. Önemli bir düşüş var. Bu sene inşallah hoş geçer. Şu ana kadar yağan yağışlar yalnızca mahsul muhtaçlığını karşıladı. Bundan sonra yağışlar önemli ve hoş yağması lazım. Lakin bizim bir an evvel kendi suyumuzu karşılayabilir ve depolayabilir hale gelmemiz lazım. Bunun için de sulama ve baraj projelerine yatırımı arttırarak, suyu çiftçimizle buluşturmamız gerekiyor. Hasada yansır demek için şu an çok erken. Tahminen çok kurak bir yıl geçebilir fakat mahsulün muhtaçlığı olduğu devirlerde bir kaç yağmur alırız ve evvelki yıllardan daha iyi randıman alırız. Lakin şu an bunu söylemek için şimdi erken” dedi.
Milliyet
