Meskenden çıkmayanların oranında artış görülüyor
Salgına reaksiyon verirken birinci devirde toplum olarak bir standardımız vardı.
Mecbur olmayanlar konuttan çıkmamaya dikkat ediyordu, restaurantlar aslında kapalıydı ancak açık olsalardı bile çoğunluk dışarıda yeme-içmeye hiç sıcak bakmıyordu. Kuaföre, berbere gitmek akıllardan bile geçmiyordu. Nisan ayı ortalarında her on şahıstan dördünün bir hafta boyunca konuttan çıkmadığı periyotlar yaşadık.
Tabi bunda yaş kümelerine getirilen kısıtlamaların da rolü büyüktü.
Yaz ayları boyunca bu standarttan uzaklaştık, o denli bir periyot geldi ki on şahıstan dokuzu o hafta içinde kesinlikle meskenden çıkar hale geldi. Ve bu dışarı çıkışların yarısı da mecburî nedenlerle değildi.
Son haftalarda ise endişelilik düzeyimizde doğal olarak bir yükseliş var.
Konuttan çıkmayanların oranında bir artış görüyoruz. Dışarıda yemekten, kuaföre gitmekten telaş duyanlar artıyor.
Hadise sayıları Mayıs başındaki düzeyine döndükçe biz de toplum olarak yavaş yavaş salgın ile savaşta fabrika ayarlarımıza dönmeye başladık.
Buna hepimizin muhtaçlığı ve mecburiyeti olduğu kesin.
KONUTTA MİYİZ YOKSA DIŞARIDA MI?
Soru: Son 1 haftadır rastgele bir nedenle meskenden hiç çıktınız mı?
MECBURÎ OLMAYAN MUHTAÇLIKLAR İÇİN MESKENDEN DIŞARI ÇIKANLAR
Soru: Son 1 haftadır meskenden ne gayeyle dışarı çıktığınızı belirtir misiniz? Birden fazla seçenek işaretleyebilirsiniz. İşe gitmek, market alışverişi, eczaneye gitmek üzere karşılıklar dışarıda tutularak “zorunlu olmayan muhtaçlıklar için dışarı çıkma” oranı hesaplanmıştır.
Koronavirüs Salgını ve Toplum Araştırmamızın 3. periyodundan bu yana vatandaşların son 1 haftada konuttan dışarı çıkma davranışını takip ediyoruz. Salgının birinci periyotlarında, Nisan ayında, dışarı çıkanların oranı karantina %63’lere kadar düşmüştü. O periyot konuttan mecburî olmayan muhtaçlıklar için dışarı çıkma oranı ise çok düşüktü, dışarı çıkanların en fazla 5’te birinin mecburî olmayan nedenlerle dışarı çıktığını tespit etmiştik.
Meskenden dışarı çıkanların oranı olağanlaşmanın başlamasıyla bir arada %80’lerin üzerine çıktı ve yaz periyodunda bu oran %92’lere kadar ulaştı. Bu periyotta dışarı çıkan her 10 bireyden yaklaşık 5- 6’sı mecburî olmayan muhtaçlıklar için de dışarı çıktığını tabir etti.
Eylül ayına girmemizle birlikte hem yaz periyodunun sona ermesi, hem de yeni eğitim yılının başlamasıyla bir arada konuta dönüşler başladı. Lakin salgının birinci periyodundan farklı olarak ferdî karantinanın çok yaygın olmadığını görüyoruz. Dışarı çıkma oranı hala yüksek (%84), dışarı çıkanların yarısı mecburî olmayan gereksinimler için çıkıyor (%52).
Toplum dışarıda yeme-içme konusunda ne kadar telaşlı
Soru: Koronavirüs salgınını göz önüne aldığınızda, aşağıdaki bahisler hakkında kaygılı olup olmadığınızı belirtir misiniz?
Temmuz ortasında yaptığımız araştırmamızda her 10 vatandaştan 7’sinin restaurant-café üzere yeme-içme yerlerine hala gitmediğini tespit etmiştik. Her ne kadar yaz periyodunda bu oranda kısmi azalma olsa da kaygının baki kaldığını görüyoruz. Toplumun %87’si dışarıda yeme-içme konusunda hala telaşlı. Hatta bu bahiste tasanın hayli güçlü olduğunu söyleyebiliriz. Vatandaşların %54’ü çok telaşlı hissettiğini tabir ediyor.
Meskene yemek sipariş etme konusunda da birebir tasayı taşıyor mu?
Soru: Koronavirüs salgınını göz önüne aldığınızda, aşağıdaki hususlar hakkında telaşlı olup olmadığınızı belirtir misiniz?
Dışarıdan sipariş edilen yemeğin yahut ambalajın virus taşıyacağına dair tasa bireylerin konutta yemek yapma yahut meskende yapılan yemeği yeme eğilimini güçlendirmişti. Olağanlaşma ile başlayan süreçte, dışarıdan konuta yemek sipariş etme oranlarında da artış gördük. Fakat dışarı yeme-içme konusunda olduğunda üzere dışarıdan meskene yemek siparişinde de çoğunluk kaygılı hissediyor. Her 4 şahıstan 3’ü bu mevzuda telaşını lisana getiriyor (%77). Yeniden de dışarıda yeme-içmeyle karşılaştırıldığında tasa düzeyinde 10 puanlık bir fark olduğunu not etmek gerekiyor.
Pekala kuaföre-berbere gitmeye ait tasa seviyesi nasıl?
Soru: Koronavirüs salgınını göz önüne aldığınızda, aşağıdaki mevzular hakkında telaşlı olup olmadığınızı belirtir misiniz?
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı 2016 datalarına nazaran Türkiye’de bayan ve erkek kuaförlüğü işyeri sayısı yaklaşık 86bin, esnaf ve sanatkarlar işyeri sayısında sıralamada 3. sırada yer alıyor. Yalnızca özel günlerde değil günlük hayatta da kuaför ve berbere gitmek toplumda epey yaygın bir davranış lakin salgınla birlikte kuaföre-berbere gitme oranlarında önemli düşüşler yaşandı. Vatandaşların %87’si hala kuaföre-berbere gitmek konusunda telaşlı hissettiğini tabir ediyor. Artan hadise sayıları nedeniyle bu tasanın yakın vakitte ortadan kalkmayacağını söylemek mümkün.
Koronavirüs Salgını ve Toplum: Genel Kamuoyu Araştırması 17 – 23 EYLÜL 2020
Milliyet