Karşılaştıkları durumlar karşısında fizikî ve ruhsal olarak etkilenen sağlıkçılar, “İnsanların ağır bakımda ne yaşadığını saniyelik görseniz dışarı çıkmak istemezsiniz” diyerek herkesi uyarıyor. Sıhhat Bakanı Fahrettin Koca’nın açıklamasıyla olayların yüzde 100 oranında artış gösterdiği kentlerden biri olan Samsun’da, korona hastalarının kaldığı ağır bakım ünitelerinde epeyce dramatik durumlar yaşanıyor.
Bilhassa Orta Karadeniz Bölgesi’nin korona virüs yükünü sırtlayan Samsun Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde çalışan sağlıkçılar, bu süreçte duygusal anlara şahit oluyor. Hastaların son istekleri ise sıhhat çalışanlarına gözyaşı döktürüyor.
YÜREK DAĞLIYOR!
Teneffüs aygıtına bağlanarak uyutulmadan evvelki vakitte hastalar, kimi vakit mektup yazarak sağlıkçılardan sevdiklerine ulaştırmalarını talep ediyor kimi vakit da çocuğunun sesini son sefer duymak istiyor. Sağlıkçıların elini tutarak “Bana biraz daha nefes ver” diye yalvarır derecesinde isteklerde bulunanlar yürekleri dağlıyor.
AĞIR BAKIMI 1 SANİYE GÖRSENİZ DIŞARI ÇIKMAK İSTEMEZSİNİZ
Kovid-19 ağır bakımda yatan hastaların son anlarına şahit olduklarını, bu durumun kendilerini ruhsal olarak çok etkilediğini belirten Hemşire Hayriye Tanrıvermiş, “Lütfen elinizi vicdanınıza koyun. Buradaki insanların son anlarında biz yanlarındayız. Onların son su içmesinde, son nefesinde biz başlarındayız. Biz onların neler çektiğini çok iyi görüyoruz. Dışarıda beşerler bunları görmeyebilir. En sevdiği annesinin burada son anında neler yaşadığını görselerdi, emin olun günlerce sokağa çıkmak istemezlerdi. 61 yaşında bir hastamız vardı. Hastayı ‘cpap’ aygıtı ile takip ediyorduk.
Teneffüs aygıtına bağlamak istemedik zira bu hastalıkta akciğer son kademeye geldiğinde ventilatör bilhassa bağlanmışsa o hastanın aygıttan ayrılması çok sorunlu oluyor. Biz bu amcamıza ‘biraz daha dayan, seni bu aygıta bağlamak istemiyoruz’ dememize karşın amca ‘boğazımı delin ve bağlayın’ dedi. Bu amcamızın en son söylediği kelamlar bunlar oldu. Şu anda amcamız teneffüs aygıtına bağlı ve büsbütün ilaçlarla uyutuluyor. Dünya ile şuur olarak hiçbir irtibatı yok. ‘Beni kurtarın, boğuluyorum’ diyen birçok hastayı kaybettik. Hastanın başında ağladığımız vakitlerde oldu. Hastaların yüzde 90’ı yakın etrafıyla temas ettiğini söz ediyor. Bizden son istekleri oluyor. Çocuğun sesini duymak isteyen oluyor. Mümkün olduğunca telefonla yahut yazarak bağlantı kurmalarına vesile oluyoruz.
Örneğin 56 yaşında bir hastamızın mevt korkusu çok fazlaydı. Hemşire arkadaşımız hastanın yanındaydı. Arkadaşımıza ‘beni bırakma, elimi tut’ dediği için hemşire arkadaşımız dakikalarca onun elini tutarak bekledi. Biz o hastayı iyileştirdik ve buradan taburcu ettik. Bizlerin muhteşem güçleri yok. Samsun halkına bilhassa sesleniyorum. Lütfen sıkıntı durumda kalmadığınız sürece maskesiz dışarı çıkmayın. Toplu alanlara girmeyin. Burada yatan hastalarımızın birçoğu 65 yaş ve üstüdür. 70, 80 yaşında bir hasta kıyıda gezerken, kafelerde otururken, alışveriş merkezlerinde dolaşırken bu hastalığı kapmıyor. Bunların en yakınlarındaki evlatları, torunları ve öbürleri bu hastalığı onlara getiriyor” dedi.
‘GERÇEKTEN AĞLIYORUZ’
Korana virüsü yenerek tekrar mesleğine devam eden ve 10 aydır ailesini görmeyen Hemşire Ceren Yaldız, “Oldukça izole yaşıyoruz. Burada şuuru açık hastalara ‘nereden kaptınız’ diye sorduğumuzda ‘yakınımdan’ yanıtı alıyoruz. ‘Yalvarıyorum, biraz nefes verin’ diyen hastalarımız oldu. Ruhsal olarak güç durumdayız. Bedenen yorulduk. Hastalara oksijen tedavileri uyguluyoruz. ‘O tedavi bitene kadar yanımdan ayrılma’ diyor.
Biz de 1 buçuk, 2 saat yeri geliyor oradaki hastalarla kalmak zorunda kalıyoruz. Hastaya nefes alamadığında bizden kalem kağıt istiyor ve mektup yazıyor. Bize söylüyor. Biz yazmaya başlıyoruz. Nitekim ağlıyoruz. Hastalar vefat ettiğinde aklımıza onlar geliyor.
O kadar dramatik bir mevt oluyor ki ne hasta yakınlarını görebiliyor ne de yakını hastayı görebiliyor. Hasta vefat ettiğinde yakınını arıyoruz. Kızı diyor ki ‘annemin cenazesini alamam, meskende izoleyiz’ diyor. Sahiden acı bir tablo oluyor. Beşerler keşke bunu görse de sokakta gezmelerin, alışveriş merkezlerine gitmelerin ne kadar gereksiz olduğunu anlasalar. Ben korona oldum, iyileştim tekrar başladım” diye konuştu.
10 GÜN SONRA VEFAT HABERİ
İnsanların dışarıda gezmeye ve ziyaretlere orta vermesi gerektiğine değerle dikkat çeken Hekim Abdul Celil Kayabaş ise, “Daha evvelden ağır bakımlara 75 yaş üstü makus bir hastalığı olan hastalar yatarken bu salgınla birlikte biz daha genç hastaların yattığını gördük. 40’lı yaşlarda, 50’li yaşlarda hastalarımız konuşarak geliyorlar. Bu Kovid-19 nedeniyle süratli bir halde zatürreye girerek makineye bağlamak zorunda kalıyoruz.
Yürüyerek, konuşarak gelen hastaların tahminen de 10 gün sonra ailelerine mevt haberini veriyoruz. Bizim açımızdan ruhsal olarak çok yıpratıcı bir süreçtir. Toplum açısından da o denli ancak toplum bunun hepsine şahit olmuyor. Bu süreç o kadar dramatik bir formda işliyor ki zira beşerler şuuru açık ve nefes alamıyor. Dışarıda gezmek, aile ziyaretleri, toplu merasimler bunların hepsine orta vermek gerekiyor.
Genç bir hastayı korona nedeniyle kaybetmiştik. Onu artık kâfi nefes alamadığı süreçte, makineye bağlayacağımız süreçte ellerimi tutmuştu ve ‘ben kurtulacağım değil mi hekim bey’ demişti. Ben de ona kelam vermiştim, ‘kurtulacaksın’ demiştim. Maalesef hastayı kaybettik. Bu bizim açımızdan ruhsal bir travma hem de hasta yakını ve hastalar için büyük bir travmadır” formunda konuştu.
Milliyet