Dokuz Eylül Üniversitesi (DEÜ) Sarsıntı Araştırma ve Uygulama Merkezi (DAUM) Müdürü Prof. Dr. Hasan Sözbilir öncülüğündeki bir küme sarsıntı uzmanı, Manisa’da kazdıkları hendeklerde zelzele üretme potansiyeli olan sismik kaynakları araştırıyor. Kırkağaç ilçesinin dağlık alana bakan üst kısmında 7 hendek kazan uzmanlar, yaklaşık 25 kilometre uzunluğa sahip olan ve Akhisar ilçesinde 22 Ocak’ta meydana gelen 5.4 büyüklüğündeki sarsıntıdan bu yana kentte yaşanan 7 bin zelzelesi üreten en büyük 3 fay sınırından biri olan Kırkağaç fayında inceleme başlattı. Uzmanlar, kazdıkları hendeklerde fayın jeolojik geçmişini araştırdı.
Hendekler aracılığıyla fayın geçmiş periyotlarda yıkıcı zelzele üretip üretmediğini görebildiklerini söyleyen DAUM Müdürü Prof. Dr. Hasan Sözbilir, “Bu çalışma aslında Manisa Valiliği’nin istediği bir çalışma. Buradaki askeri alanın yerleşime uygunluğuna ait bir çalışma. Bu bölgede Kırkağaç fayı geçtiği için yerin yerleşime uygunluğunu araştırıyoruz. Biz bu fayı yerleşime kapatmamız gerekiyor mu gerekmiyor mu diye bakacağız? Bu çalışma hendek tabanlı bir çalışma. Kırkağaç fayını haritalandırdıktan sonra fay üzerinde hendekler açıyoruz. Bu fayın geçmiş devirlerde yıkıcı sarsıntı üretip üretmediğini görebiliyoruz. Bu eski zelzeleleri yaşlandırdığımız vakit; bu fayın üzerinde geçmişte oluşmuş sarsıntıların vakitlerini, hangi devirde olduklarını, sarsıntılar ortasında ne kadar vakit geçtiğini en son zelzelenin ne vakit olduğunu ve fayın bundan sonra ne vakit zelzele tehlikesi oluşturacağını ortaya çıkartmış olacağız. Buna nazaran Türkiye’de son günlerde konuşulan fay yasası kapsamında bu fayın üzeri yapılaşmaya kapatılması gerekiyor mu, gerekmiyor mu? sorusunun karşılığını bulmaya çalışıyoruz” diye konuştu.
‘KIRKAĞAÇ FAYININ SARSINTI ÜRETME POTANSİYELİ 6.9’
Kırkağaç fayının Akhisar fayına nazaran daha büyük ve zelzele üretme potansiyelinin 6.9 olduğunu lisana getiren Prof. Dr. Sözbilir, “Bu bölgede 22 Ocak’ta meydana gelen 5.4 büyüklüğündeki Akhisar’da yaşanan zelzelenin akabinde günümüze kadar 7 bine yakın zelzele oldu. Bu zelzelelerin kıymetli bir fayı Kırıkağaç fayı. Bu 7 bin sarsıntısı burada 3 fay çalışarak üretti. Akhisar, Gelenbe ve Kırkağaç fayı. Kırkağaç fayı Akhisar fayına nazaran daha büyük bir fay. Sarsıntı üretme potansiyeli 6.9 bu fayın. Hendek çalışmalarımızda yaptığımız datalara nazaran geçmişte bu büyüklükte zelzele üretmiş olduğunu görüyoruz. Gelecekte de misal büyüklükte bir zelzele üretme potansiyeline sahip bir fay olarak değerlendirebiliriz” dedi.
Manisa’da bilinen 32 faydan 30’unun sarsıntı üretme potansiyelinin bilinmediğini kaydeden Prof. Dr. Sözbilir, “Şimdi Manisa ölçeğinde değerlendirdiğimizde kentte 30’un üzerinde fay var. Bildiğim kadarıyla 32 fay var. Bu 32 fayın şu anda birindeyiz. Geçende de Manisa fayındaydık. Geriye kalan 30 fayın zelzele üretme potansiyeli bilinmiyor. Bunu bilmek için 32 yarar bu cins hendekleri açıp fayların sarsıntı aktivitesini ortaya çıkartmamız gerekiyor. Tehlike manasında ne kadar tehlikeli. Yakın gelecekte zelzele üretme potansiyeli hangi fayın var, bunu ortaya çıkartıp ona nazaran de zelzele senaryosu oluşturuluyor, şu anki gelinen bilimin son noktasında. O fay sanal ortamda bir sarsıntı ürettiriyor. Evvelce nerenin ve nasıl yıkıldığı görülüyor. O binalar gidip iyileştiriliyor. Şayet bunu yapabiliyorsak, zelzele olduğunda kimse ölmeyecek” diye konuştu.
Milliyet
