Mevsimin değişmesi, güneşin ısıtıcı tesirinin azalması, havanın soğuması, rüzgar, hava kirliliği, kapalı ortamlarda daha çok vakit geçirme, daha az su içilmesi ve uzun sıcak banyolar üzere faktörler kış aylarında ciltte kuruluğun artması sonucu çeşitli cilt hastalıklarının gelişmesine neden olabilir.
Güneş ışınlarının kış aylarında daha az alınması birçok şahısta depresif his durumuna neden olabildiği için bu gerilimin de birtakım cilt hastalıklarını tetikleyebildiği bilinmektedir.
Kış aylarında artış gösteren 7 cilt hastalığı ‘kaşıntı’, ‘seboreik dermatit’, ‘el egzaması’, ‘gül hastalığı’, ‘soğuk ürtikeri’, ‘sedef hastalığı’ ve ‘Reynaud hastalığı’ olarak sıralanabilir.
Egzamadan bitlenmeye, ilaç döküntülerinden mantar hastalıklarına pek çok hastalıkta en değerli yakınmalar kaşıntı oluşturan durumlardır.
Kaşıntı bir sıhhat sorununun belirtisi olarak bilinse de aslında kendisi de tek başına bir hastalık olabilir. Kaşıntı hastalığının kış aylarının başlangıcında görülme sıklığı artıyor, bunun en kıymetli nedeni ise soğuk ve nemsiz havanın cildimizi çok kurutmasıdır.
Kaşıntı bilhassa yaşlı şahıslarda daha sık rastlanıyor. Bunun nedeni ise yaşlandıkça deri işlevleri, derinin esnekliği ve su tutabilme özelliğinin azalmasına bağlı.
Sert alkali sabunlarla, çok sıcak suyla uzun banyo yapılmasının derinin kollayıcı lipid katmanını zayıflatarak, deri kuruluğuna ve kaşıntıya yol açılıyor. Türk toplumunda yaygın olan lif ve kese alışkanlığının da deri kuruması ve kaşıntıda büyük bir rolü var.
Çok sıcak suyla banyo yapılmaması, duş müddetinin uzun tutulmaması, duştan sonra bedene nemlendirici krem sürülmesi gerekiyor.
Ayrıyeten bol su içmek, baharatlı yemeklerden kaçınmak, çok sıkı ve sentetik ya da yünlü kıyafetler giymemek, gerilimden uzak kalmaya çalışmak kaşıntıdan şikayet edenlerin dikkat etmesi gereken noktalar.
Kış mevsiminde görülen seboreik dermatit (yağlı egzama) ise daha çok saçlı deri, kaş içleri, burun kenarı, yanaklar ve kulak içlerinde kızarık alanlar üzerinde sarı yağlı kepeğimsi kabuklanmalar halinde ortaya çıkan bir egzama çeşididir.
Toplumda sık rastlanmasına karşın hastalar çoğunlukla bu durumun farkında bile değildir. Uzun vadeli sıcak duş almak, yorgunluk ve gerilim üzere faktörlerin yanı sıra, acılı ve baharatlı besinler, kabuklu kuruyemişler de hastalığın alevlenmesine neden olur.
Seboreik dermatiti olan hastaların kış mevsiminde kuruma olmasa bile yüzüne her gün nizamlı olarak su bazlı nemlendirici krem sürmesi gerekmektedir.
Ayrıyeten çok sıcak suyla duş alınmaması gerek. Saçları yalnızca bir sefer şampuanlamak kâfi. Saç tabanlarına masaj yapılmamalı. Rüzgarlı ve soğuk havada kalınmamalı. Acılı, baharatlı ve paketli besinler tüketilmemeli.
Havanın kuruması ve neminin azalmasıyla cildi koruyan yağ katmanında küçük hasarlar oluşabilir. Vakitle hasar gören bu alanlardan deterjanlar, dezenfektanlar, sıvı sabunlar, mite ve tozlar üzere çevresel alerjenlerin cilt altına geçişi kolaylaşır ve alerjik yolaklar tetiklenir.
Soğuyan havanın ve sık el yıkamanın tesiri ile tetiklenen alerjik yolaklar ellerde kuruluk ve minik çatlamalar yer yer kızarık kaşıntılı egzama plaklarının oluşmasına yol açar.
Gül hastalığı (Rozasea) da kış aylarında görülen ya da alevlenen 7 cilt hastalığından biridir. Rozasea, burun, çene, alın ve yanaklar üzere bilhassa yüzün orta kısmını tutan, kızarma ve yanma ataklarıyla başlayıp daha sonra sivilceler, kalıcı kızarıklık, kılcal damarlarda artış, deride ödem yaparak şiş bir görünüme neden olan kronik bir deri hastalığıdır. Çoğunlukla 30 ila 60 yaş ortasındaki, açık derili, renkli gözlü erişkin bireylerde görülen aralıklı gözlenen yanma ve kızarıklık atakları mevcuttur.
Hastalığın alevlenmesini önlemek için sıcak suyla uzun müddetli banyolardan, çok baharatlı acı besinlerden, soğuk ve rüzgarlı havalar ve gerilimden uzak durulması gerekmektedir.
Soğuk ürtikeri de kış mevsimi cilt hastalıklarından biridir. Hastalık soğuğa maruziyet sonrası gelişen kaşıntılı şişlik ve anjio ödemle karakterizedir.
Hastalık soğuk içecekler, soğuk hava ve soğuk eşyalar ile temas edilmesinden dakikalar sonra kırmızı şişlikler biçiminde ortaya çıkar. Soğuk suda yüzme sonrası anaflaksi ve mevte yol açan hadiseler bildirilmiş olsa da epey az görülen soğuk ürtikerinde en değerli hami faktör, soğuk hava ve soğuk sudan uzak durulmasıdır.
Tüm deri alanlarında oluşabilen lakin sıklıkla dizler, dirsekler, saçlı deri, bel bölgesi, kalçalar, tırnaklar ve genital bölgeyi etkileyen sedef hastalığı, deri ve eklemleri tutan kronik seyirli bir hastalıktır. Azalan güneş ışınlarıyla D vitaminin sentezinin yetersiz hale gelmesi, cildin kuruması ve gerilim sedef hastalığını alevlendiriyor. Cildin kuruması ve gerilmesi ise kaşıntıya neden oluyor.
Kış aylarında görülen 7 cilt hastalığından biri olan Raynaud hastalığı ise el ve ayak parmaklarını etkileyen bir kan deveranı bozukluğudur. Parmaklarda kangrene kadar gidebilen bu hastalıkta el ve ayak atardamarlarında çok büzülme ve buna bağlı belirtiler ortaya çıkar. Bir ya da daha çok parmak ağrıyla yahut tam bir duyu kaybı ile birlikte birdenbire soluklaşır, sonra morarma, daha sonra kızarma görülür. Parmaklarda yanma ya da iğne batması şikayeti de eşlik eder. Tedavide hastanın el ve ayaklarını travmalardan ve soğuktan müdafaası önerilir. Eldiven ve kalın çorap kullanımı soğuk maruziyetinden korunmada yardımcı olur.
Milliyet